چکیده:
تلاوت قرآن از بدو نزول در میان مسلمانان جایگاه ویژه و ممتازی داشته است. قرائت، تلاوت و کیفیت آن در احادیث شیعه و سنی همواره مد نظر پیامبر اکرم، اهل بیت، صحابه و تابعین بوده است. نوشتار حاضر، ابتدا مروری به نحوه استفاده عموم مردم، از کلام خداوند دارد و در ادامه در پی تبیین استفاده مطلوب و موثر از قرآن در زندگی می باشد. نتیجه این پژوهش، به ما می فهماند که اگر قاری قرآن به مفاهیم، شان نزول آیات قرآن و تفسیر آیات وحی آگاه باشد، تلاوت او بر شنوندگان تاثیر بیشتری دارد. عالمان و مفسران شیعه و سنی اتفاق نظر دارند که قرائت قرآن با هر نغمه ای جایز نیست، هر چند مورد پسند عامه مردم باشد، ولی اگر در مدار قرائت مطلوب باشد، جایز است. تدبر در آیات الهی و عمل به آیات قرآن از جانب قاری قرآن، تاثیر قرائت را بر همگان بیشتر نموده و تلاوت قرآن نیز با این اوصاف، حتما بر شنوندگان اثر مطلوب خواهد داشت.
خلاصه ماشینی:
قرآن کریم چگونه باید تلاوت شود؟ پیامبر اکرمص چگونه صوتی را می شنیده اسـت ؟ و چگونه و با چه صوتی بر مردم تلاوت نموده اسـت ؟ دیگـر معصـومانع چگونـه قـرآن می خواندهاند؟ آیا روش خاصی در قرائت قرآن توصیه شده اسـت ؟ آیـا روشهـای مطلـوب متعددی در این زمینه وجود دارد؟ کیفیت قرائت جبرئیل هنگام نزول قرآن نخستین جلوه صوتی قرآن، هنگام قرائت فرشته امین وحی بر پیـامبر اکـرمص بـوده است و این جلوه در طول دوران رسالت و نزول تدریجی قرآن ادامـه داشـته اسـت .
امام صادقع نیز در توصیف پدر و جد خویش این گونه فرمودند: امـام سـجادع در قرائت قرآن از همه مردم خوش صداتر بود و هنگام قرائـت صـدایش را بـه گونـه ای بلنـد می نمود که اهل خانه بشنوند.
این بیان امام صادقع به مرتبه والای ترتیل دلالت دارد که مـی فرمایـد: ترتیـل آن است که در قرائت خویش مکث نموده و با صدای نیکو و متناسب ، قرآن بخوانی و هنگامی که به آیه ای رسیدی که در آن یاد آتش بود، از آن به خـدا پنـاه بـری و چـون بـه آیـه ای رسیدی که در آن یاد بهشت بود، از خداوند آن را طلب کنی (طریحی، ١٣٧٥: ٢، ١٤٢).
لذا هر چه قاری قرآن بیشتر با مقدمات تدبر آشنا باشد و در وادی معانی و مفاهیم آیـات الهـی غـور کـرده باشد، مخصوصا اگر عامل به آیات تلاوت شده باشـد، حتمـا تـلاوت او دارای روح و جـان خواهد شد و صرفا ادای کلمات و استفاده از اصوات و اجرای نغمات و الحان قرآنی نخواهد بود، بلکه چون دارای روح و جان است ، بر جان و دل افراد اثر خواهد نمـود.