چکیده:
زندگی نباتی گونه ای از حیات است که شخص از انجام اعمال ارادی خود ناتوان است و از نظر پزشکی به دلیل آسیب کامل نیم کره های مغز، بازگشت وی به زندگی عادی ممکن نیست . در این حالت صدمات وارد بر فرد میتواند شامل چندین جنایت مثل از دست دادن کنترل ادرار، فلج شدن اعضا و... گردد که با توجه به مرگ تلقی نشدن زندگی نباتی از یک سو و اصل عدم تداخل دیات در جنایات از سوی دیگر، بنا بر آرای مشهور فقها و مواد قانونی، فرد مصدوم مستحق چندین دیه نفس میگردد. این دیدگاه در عمل مشکلاتی را در پرونده های کیفری به دنبال دارد و این در حالی است که بر اساس برخی آرای فقهی و با موضوع شناسی دقیق تر میتوان در زندگی نباتی به تداخل دیات ملتزم شد.
خلاصه ماشینی:
"هم چنین شورای عالی قضایی در پاسخ به سؤال ذیل از عدم تداخل دیات در جنایات متعدد سخن گفته است که با رویه و مواد قانونی یاد شده هماهنگی دارد: سؤال : آثار و جراحات مختلفی که از یک ضربه به جای مانده مثل جراحتی که هم ایجاد پارگی کرده و هم موجب کبودی شده است و مثل شکستگی که منجر به اختلال حواس شود و مثل اینکه در اثر ضربه ناخن انگشتان چندین خراش به جای مانده باشد آیا جمعا یک جراحت محسوب میشوند یا خیر؟ «در فرض اول مسأله (ایجاد پارگی و تغییر رنگ پوست ) و نظایر آن مانند ضربه واحده منجر به افتادن دندان یا کنده شدن موی ابرو و سر و صورت به همراه تغییر رنگ پوست به نظر میرسد که هر کدام از این آثار دیه مستقل یا ارش الحکومه مستقل دارند خواه این دو اثر در یک عضو باشند یا در دو عضو جداگانه ، زیرا که هر یک از این آثار چنان چه منفردا واقع میشد اقتضای دیه مخصوص به خود یا ارش الحکومه متناسب را داشته حال که بیشتر از یک اثر به وسیله یک ضربه مجتمعا واقع شده است دلیلی برای تداخل وجود ندارد.
پاسخ آن است که اولا قانون در صورتی که با مبانی فقهی ناسازگار باشد خود نیازمند اصلاح است ؛ در ثانی در جنایات حاصل از آسیب قشر مغز میتوان گفت منافع دیگر به تبع آن از بین رفته و از نظر عرف جنایت مستقل نیست تا بتوان به استناد مواد یاد شده و اصل عدم تداخل دیات از تعدد دیه سخن گفت ."