چکیده:
هدف پژوهش حاضر هنجاریابی مجدد مقیاس میزان ، منابع و علائم اسـترس معلمـان کـایر یاکو و ساتکلیف (TSS) و بررسی اعتبار و روایی آن بود. برای این منظور۴۳۰ معلم زن و مرد در دو گروه دبیران تربیت بدنی و غیر تربیت بدنی دبیرستان های استان آذربایجان غربی پرسشنامه TSS را تکمیل نمودند. روایی واگرا و همگـرا از طریـق تعیـین ضـریب همبـستگی بـا مقیـاس سلامت روان و فهرست توصیف شغلی (JDI) و اعتبار آن به دو روش بازآزمائی و همسانی درونی محاسبه شد. با استفاده از روش تحلیل عامل به روش چرخش از نوع واریماکس هفت عامـل بـا مقادیر ویژه بالاتر از ۱ استخراج گردید که در مجموع ۴۹.۴۱ درصـد از کـل واریـانس مقیـاس استرس معلمان را تبیین می کردند. اما عامل هفتم به دلیل داشـتن اعتبـار کمتـر از ۰.۷ کنـار گذاشته شد. شش عامل باقی مانده عبارت بودند از: «وضعیت اقتصادی ، اجتمـاعی و خـانوادگی نامساعد معلمان »، «مسائل مربوط به فـضا و امکانـات مدرسـه »، «مـسائل و مـشکلات رفتـاری دانش آموزان »، «شایستگی و صلاحیت حرفـه ای معلمـان »، «پـائین بـودن انگیـزه تحـصیل در دانش آموزان » و «فشار زمانی ». روایی تفکیکی مربوط به افرادی کـه در طـول ۱۲ مـاه گذشـته تجارب استرس زا داشتند، حاکی از آن بود که بین دو گروه دارای استرس بالا و اسـترس پـایین تفاوت معنی داری از نظر منابع و علائم استرس وجـود دارد. بررسـی نتـایج نـشان داد کـه ۸.۲ درصد از معلمان در ناحیة فاقد خطر، ۱۸.۱ درصد خطر پایین ، ۴۰ درصد خطر متوسط ، ۳۰.۵۰ درصد خطر بالا، ۳.۲ درصد خطر خیلی بالا قرار داشته و هیچ یک از افراد گروه نمونه در ناحیه بحرانی قرار نداشتند. برطبق نتایج این پژوهش مقیاس TSS واجد ویژگی های روانسنجی مـورد نیاز برای کاربرد در پژوهش های روانشناختی و تشخیص های بالینی استرس معلمان است .
The aim of this study was to examine renormalization of Kyriacou and Sutcliffe`s teachers` stress prevalence, source and symptoms scale (TSS) through factor analysis and assessing its validity and reliability. 430 male and female teachers, consisting of both physical education and non- physical education high school teachers at West Azarbaijan province filled out the TSS questionnaire. Divergent and convergent validity of TSS were computed through determining coefficient of correlation by Mental Health Inventory (MHI) as well as Job Descriptive Index (JDI). TSS reliability was calculated through test-retest and internal consistency. Reliability and validity indices obtained for TSS were satisfactory and significant at p<0.01. Seven factors were obtained by factor analysis applying varimax method. These factors had eigenvalues higher than 1 and 49.41 percent of the total variance was explained by them. The seventh factor was removed because its reliability was lower than 0.7. The Remaining six factors are: teacher’s inappropriate socioeconomic and family statues, issues concerning the school’s atmosphere and facilities, students’ behavior problems and difficulties, teachers` professional qualifications, students’ low amount of educational motivation and time pressure. Regarding the source and symptoms of stress, criterion validity concerning those who had stressful experiences during the past 12 months yielded that there was significance difference between two groups with low and high stress. Results showed that 8.2, 18.1, 40.0, 30.5 and 3.2 percent of the teachers were at non-risk, low risk, average risk, high risk and extreme risk areas, respectively, but none of them were at the critical area. According to the results of the research, TSS scale had necessary psychometrics characteristics to be applied at psychological research and clinical diagnosis in investigation of the teachers` stress.
خلاصه ماشینی:
"جدول(۱) گروه نمونه بر حسب متغیر های نوع دبیر*جنس *منطقة جغرافیایی منطقة جغرافیایی جنس نوع دبیر تربیت بدنی غیرتربیت بدنی کل مرکز استان مرد ۲۰ ۹۳ ۱۱۳ زن ۱۶ ۳۷ ۵۳ کل ۳۶ ۱۳۰ ۱۶۶ شمال استان مرد ۲۴ ۴۹ ۷۳ زن ۷ ۲۲ ۲۹ کل ۳۱ ۷۱ ۱۰۲ جنوب استان مرد ۲۴ ۷۴ ۹۸ زن ۱۴ ۲۳ ۳۷ کل ۳۸ ۹۷ ۱۳۵ 8 ابزارهای اندازه گیری مقیاس میزان ، منابع و علائم استرس معلمان کایریاکو و ساتکلیف : این پرسشنامه در مجموع ۶۶ سوال دارد که از چهار بخش تشکیل شده است .
از دلایل عمده ای که باعث گردید پژوهش حاضر بـا هـدف هنجاریـابی مجدد پرسشنامة استرس کایر یاکو و ساتکلیف در ایران انجام شود این بود کـه رضـایی در هـنجاریابی خود برخی عوامل روش شـناسی ۱ را رعایت ننموده است و دلایل مستند 1- methodology 19 دیـگر به خود روش تحلیل عامل مربوط مـی گردد.
آگـیلار (۱۳۷۹) در پژوهـشی بـا عنـوان «اســترس شـغل معلمـی : شـیوع ، منـابع و پیامدهای استرس شغلی در میان معلمان مقاطع ابتدائی و متوسطه » با یک پرسـشنامه 23 محقق ساخته شانزده عامل استرس زا در معلمـان مقطـع متوسـطه بـه دسـت آورد کـه عبارتند از: «موانع جو و فرهنگ سازمانی »، «ساختار مدیریتی مدرسـه »، «کـار بـیش از حد معلم و تداخل کار و خانواده »، «فقدان شرایط مناسب برای بهبود کیفیت آموزش »، «تغییر و تحـولات در حرفـة معلمـی »، «روابـط معلـم بـا دانـش آمـوزان و همکـاران »، «مشکلات جنبی شغل معلمی »، «مشکلات ذاتی حرفه معلمی »، «تـصمیم گیـری هـای متعدد و دشوار»، «روحیه سازمانی ضعیف و کمبود نسبی درآمد»، «مشکلات آموزشـی دانش آموزان »، «استفاده غیـر بهینـه از منـابع انـسانی »، «شـرایط نـامطلوب تـدریس »، «فقدان ترفیع و فرصت های شغلی »، «نقش مبهم »، «نحوة برخـورد مـدیران مدرسـه »، «مسائل مربوط به صلاحیت و توانایی معلمان »."