چکیده:
هدف اصلی این مقاله ، شناسایی گفتمان پروپاگاندایی دو شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی و صدای فارسی امریکا، درباره ایران است . بدین منظور سعی می شود با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی عناصر گفتمانی موجود در چند برنامه از دو کانال مذکور توصیف شده و تکنیک های پروپاگاندای استفاده شده در آنها تفسیر شود. یافته های تحقیق نشان می دهند که هرچند هر دو کانال فوق از تکنیک های پروپاگاندای متنوعی استفاده می کنند، اما بی بی سی فارسی دارای پروپاگاندای نسبتا پوشیده و حرفه ای است در حالی که صدای امریکا در این زمینه بسیار آشکار و ابتدایی عمل می کند. به عبارت دیگر دو کانال فوق علی رغم تشابه هایی در تکنیک ، در سطح تاکتیک های پروگاندا متفاوت هستند. اما هر دو دارای استراتژی مشترکی هستند و آن عبارت است از براندازی یا ایجاد تحولات ساختاری در نظام جمهوری اسلامی ایران . دال مرکزی نظم گفامتنی هر دو کانال ، نظام جموهری اسلامی در ایران بوده و با استافده از عناصر گفامتنی خاص ، مبارزه و براندازی یا ایجاد تحولات ساختاری در گفتمان نظام جمهوری اسلامی به صورت جدی و مستمر دنبال می شود.
خلاصه ماشینی:
با توجه به قدرت ، محبوبیت ، فراگیری ، و مخاطب پسند بودن رسانه تلویزیون ، چند سالی است که جبهه مخالف نظام جمهوری اسلامی ایران ، شبکه های تلویزیونی متعددی را برای فعالیت در عرصه جنگ روانی علیه ایران تأسیس کرده اند که می توان از مهم ترین آنها دو شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی ١ و صدای امریکا٢ را نام برد.
بنابراین شناخت ماهیت این نوع جنگ و تکنیک های مورد استفاده در آن ، به ویژه شبکه های تلویزیونی ماهواره ای ، برای توصیف و تحلیل وضعیت موجود، ایمن سازی (واکسیناسیون ) و نیز تدبیر راهکارهای جنگ نرم و رسانه ای دفاعی و تهاجمی برای جامعه ای چون ایران (که آماج جنگ نرم به شکل های متعدد و در عرصه های مختلف می باشد) امری ضروری است .
تحلیل گفتمانی متن : ردیف عناصر توضیح متن گفتمانی خبر اول : خبرگزاری مهر(استناد به منبع داخلی برای افزایش اعتبار)، انفجار هم زمان سه خط لوله گاز، قم را لرزاند و آسمان بخش وسیعی ، به شدت قرمز شد(همه صفات مذکور در راستای تأکید بر گستردگی و عمق زیاد رویداد به کار رفته اند )، برخی شاهدان عینی (استناد به منبعی که ادعا می شود در صحنه حضور داشته است و امکان ارزیابی اعتبار گفته آن وجود ندارد)، ذرات معلق (امری ناشناخته و احتمالا خطرناک )، نگرانی ها(با استفاده از این عبارت مبهم سعی در القای امری تهدید کننده و تردید و ترس است که ریشه آن به ذرات معلق برمی گردد هر چند دارای منبع موثقی نیست ).