چکیده:
بیشک نفس آدمی در مسیر تکامل خویش نیاز به سرمایه های بیشمار دارد تا بتواند در راه رسیدن به مقصد از موانع بگذرد. یکی از این سرمایه ها که از درون انسان سرچشمه میگیرد، «همت » است . آدمی قادر است مراتب گسترده ای را در جهات مختلف طی نماید و بر علل و عوامل وراثتی، طبیعی، جغرافیایی، اجتماعی، تاریخی و انگیزه های پست حیوانی و شیطانی تا حدود بسیاری غلبه کند. البته این موضوع بستگی به نوع انتخاب و میزان همت وی دارد. در این مقاله عوامل و شیوه های مهم در جهت تقویت همت ازجمله : شناخت ظرفیت ها و استعدادهای وجودی خویش ، دنیاشناسی ، داشتن حمیت ، شجاعت و توکل ، هدف گزینی در زندگی و ... با مطالعه متون دینی بررسی شده اند. از نتایج حاصل از این مطالعه می توان به این مطلب اشاره کرد که همت فرآیند روحی برآمده از ایمان است ، ایمان به باورهای منطقی موجب پویایی و تحول پذیری ذهن و پذیرش تحولات مثبت در جهت رشد انسان میشود.
خلاصه ماشینی:
"امیر مؤمنان علیه السلام می فرمایند: «فکر قبل أن تقدم » پیش از اینکه گام ] در کاری ]نهی فکر کن (تمیمی آمدی، ١٣٨٤، ج ٤، ص ١٧٩) تفکر، تمام زمینه های کمال جوئی و به فعلیت رساندن محتوای انسانیت را احیاء می کند، چراکه حاصل اندیشیدن عبارت است از؛ تقویت عقل ، قوام شخصیت ، فعال شدن سیر درونی ، حصول طمأنینه و متانت ، ظفرمندی بر خود و طبیعت و تسخیر آن ، عبرت گیری از همۀ اشیاء و همۀ لحظه های زندگی ، بالا بردن قدرت تجزیه وتحلیل ، صرفه جوئی در اوقات ، ازدیاد دانش و علوم ، حرکت ، کار و شتاب ، استقامت .
١٢ استفاده از تجربیات بلندهمتان مطالـعه و سیر در زندگی و عاقبت بلند همتان و استفـاده از تجربیات افـراد موفقی کـه با / همت بالا به مراتب والایی رسیده اند، یکی از گام هایی است که برای تقویت همت می توان برداشت و به قول معروف : ز نیکان به نیکی گرفتن مدد به همت رساندن نود را به صد / / (ایران دوست ،١٣٤٤، ج ٢، ص ١١٤٤) 79 فکر و نیروی هر انسانی محدود است و تنها بخش های کوچکی از زندگی را می تواند تجربه کند ولی اگر با افراد صاحب نظر در تماس باشد، دریایی از علم و دانش و تجربه و آزمون در اختیار آدمی قرار می گیرد که می تواند خواسته های خود را در آن بیابد و از تجربیات آنان در این زمینه استفاده نماید."