چکیده:
نظریههای جدید ادبی با رویکردهای گوناگون زمینه را برای خوانشهای متفاوت فراهم کرده است. یکی از این رویکردها ساختارگرایی است که اساس آن بر تجزیۀ متن به کوچکترین عناصر سازنده و دقت نظر در چگونگی روابط این سازههاست. این پژوهش بر آن است تا دو قطعۀ مشابه انوری و قاآنی را بر مبنای رویکرد ساختارگرایی تجزیه و تحلیل کند. روش تحقیق کیفی، از نوع تحلیلی ـ توصیفی و به شیوۀ متنپژوهی است. قاآنی در شعر خویش در ابعاد مختلف ساختاری و مضمونی از انوری تأثیر پذیرفته است. یافتهها نشان میدهد: در هر دو سروده، اجزاء ساختاری اثر، اعم از قالب، زبان و موسیقی، در بافتی منسجم و نظاممند، در خدمت پروراندن هر چه بهتر مضمون و درونمایۀ مطرح شده در آن به کار رفتهاند و هر دو شاعر توانستهاند تصویری پرتحرک، زنده و تأثیرگذار از طرز سخن گفتن الکنان بیافرینند.
خلاصه ماشینی:
زبان لکنان : بررسی و تحلیل مقایسه ای دو سرودة انوری و قاآنی محمدحسین کرمی * لیلا امیری **، مهسا مؤمن نسب *** چکیده نظریه های جدید ادبی با رویکردهای گوناگون زمینه را برای خوانش های متفـاوت فراهم کرده است .
یکـی از بهترین نمونه های این کار، تقلید از زبان زنی تهیدست و لال است که بـا شـاگرد حصـیری برای خریدن حصیر در تابستان سخن می گوید (شفیعی کدکنی ،١٣٨٩: ٦٥).
با این که نها یک یت از کل شعر با زبان لالان یان شده است ؛ اما با هنرمندی انوری شیوة بیان او آن قدر برجسته شده است که می توان ادعا کرد، سروده را بـه یک «قطعة لالیه » بدیل کرده است و ین شیوة سخن گفتن در کلام او تشخص یا ته است .
او از عنصر «گفتگو» بـین دو شخصـیت زن لال و شـاگرد حصـیری بـه صـورت «دیـالوگ » (Dialogue)و گفتگوی زن لال با خودش به صورت «مونولوگ»(Monologue) که یکـی از شیوههای روایت «تکگویی » است ، استفاده می کنـد کـه از سـویی نشـان از نـاتوانی زن در سخن گفتن است پس سعی می کند در ذهن با خود سخن گوید و از سـوی دیگـر احاطـة انوری بر ریزهکاریهای بیان خویش را نشان مـی دهـد کـه زن لال وقتـی بـا خـود سـخن می گوید، زبانی روان و سلیس دارد و لال نیست و در این بیت ریتم سخن تندتر مـی شـود.
عـلاوه بر این ، انوری: «زنان و سرنوشت کور آنها را به سخره می گیرد» (ریپکا، ١٣٦٤: ٥٨) و حتی برخی قطعات او از این نظر شاهکارهای شعر اجتماعی و انتقادی سراسر تاریخ زبان فارسی است (شفیعی کدکنی ، ١٣٨٩: ١٠٥).