چکیده:
وحدت از جمله عوامل تاثیرگذار بر انسجام و تداوم یک نظام سیاسی بوده که از ابعاد مختلفی قابل واکاوی و تحلیل است . این مقاله برگرفته از پژوهشی است که به ارائه مدلی برای پدیده وحدت آفرینی از منظر امام خمینی (رحمت الله تعالی علیه ) پرداخته است . روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش تحلیل محتوا بوده و نتایج آن بر اساس مدل پارادایمی نظریه برخواسته از داده طبقه بندی گردیده است . بر این اساس ، پدیده اصلی یعنی "وحدت آفرینی"؛ متاثر از ٢٠ مقوله گروه بندی شده در: شرایط علی، زمینه ای و مداخله گر بوده و ٣٣ مقوله نیز به عنوان پیامدهای آن تعیین و در قالب الگویی تجسمی ارائه گردیده است . به صورت خلاصه نتایج این مطالعه نشان داده است که از دیدگاه حضرت امام خمینی، فرآیند وحدت آفرینی متاثر از شرایط علی ایدئولوژیک (چون قیام در راه خدا، نفی استکبارستیزی ، حفظ کیان اسلام و ...) و همچنین دلایل سیاسی (چون حل معضلات کشورهای اسلامی و مصالح عمومی و ...) و سایر دلایل است . از سویی، فرایند ایجاد وحدت از طریق راهبردهایی چون پیروی از ولایت ، همزیستی مسالمت آمیز، تاکید بر اصول مشترک و ... قابل تحقق است . هرچند که شرایطی مداخله گر (مانند تلاش علما و روشنفکران ، بیداری و آزادی، اقدامات دشمنان و...) موجب تسهیل و یا ایجاد محدودیت برای پدیده اصلی میشوند. پیامدهای و نتایج ایجاد وحدت از نگاه حضرت امام در دو گروه داخلی و خارجی طبقه بندی شده اند. از مهم ترین پیامدهای داخلی وحدت میتوان به استقلال ، صلح ، دفاع از کیان اسلام ، کسب عظمت و شرافت ، بقای انقلاب ... دانست و از پیامدهای خارجی نیز به برقراری آرامش در جهان ، تامین منافع جهان اسلام ، شکست ابهت استکبار و .... اشاره کرد.
خلاصه ماشینی:
ج ) وحدت مسلمانان یا امت اسلامی در این نوع اتحاد به هم پیوستگی در راستای باور و ایمان به توحید و سایر مکتب اسلام است وحدتی که بیش از هر چیز مورد تأکید حضرت امام (رحمت الله تعالی علیه ) بوده است وحدت و انسجام امت اسلامی است قرآن کریم می فرماید:« ان هذه امتکم امه واحده وانا ربکم فاعبدون .
د- وحدت ملی یا انسجام آحاد ملت در سطح کشور این نوع وحدت مربوط به اشتراکات خاص ملی چون فرهنگ , زبان , نژاد, تاریخ است که مصلحت ملی را در بر دارد و برای حفظ انقلاب اسلامی در چارچوب مرزهای ایران مؤثر است این نوع وحدت هم بیشتر مورد تأکید حضرت امام (رحمت الله تعالی علیه ) بوده است .
٢- شرایط زمینه ای و محیطی تأثیرگذار بر وحدت : وحدت مستضعفان جهان : وحدت موردنظر امام خمینی(رحمت الله تعالی علیه ) دارای دامنه وسیعی است و از ملت شیعه ایران تا کلیه مسلمین جهان و مستضعفین عالم و حتی همه انسان های روی زمین را شامل می شود،: یک چاره که اساس چاره هاست و ریشه این گرفتاری ها را قطع میکند و فساد را از بن می سوزاند وحدت مسلمانان بلکه تمامی مستضعفان و دربند کشیده شدگان جهان است .