چکیده:
برنامه ریزی اصولی برای ارتقا حاکمیت دولت در مناطق مرزی از ضروریات هر کشوری است. کشور ایران نیز به لحاظ شکل سرزمین»
گستردگی و موقعیت جغرافبایی و ژئوپلیتکی و تهدیدات قومی و مذهبی و رقابت کشورهای غربی و منطقهای دارای حساسیت بالایی در
مرزهای خود است. بهویژه که در مناطق مرزی ایران اقوام و مذاهب مختلفی زندگی میکنند. علاوء بر این میزان فقر در این مناطق بالا
است و گروههای واگرای قومی- مذهبی نیز در این مناطق فعالیت دارند. همچنین این مناطق به لحاظ توانمندی و ظرفیت معادن و
کشاورزی و صنایع نیز ضعیف هستند. یکی از این مناطق مرز رک ایران با اقلیم کردستان عراق است که تمامی تهدیدات و
چالشهای مذکور را به همراء دارد. این امر لزوم توجه خاص دولت ایران و اقلیم کردستان عراق به برنامهریزی منطقی و ملطبتی بر
اقتضائات | کولوژیکی و انسانی و فرهنگی و سباسی در این منطقه را میرساند. بنابراین در این مقاله سعی شده تا با رویکردی آمایشی به
منطقّه پرداخته شود و مولفههای ژئوپلیتیکی اثرگذار بر آمایش این منطفه مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. از اینرو سوالهای اصلی
عبارتاند از: ۱-مولفههای ژئوپلیتیکی تاثیرگذار بر آمایش منطقهی مرزی ایران و اقلیم کردستان عراق کدامند؟ ۲- این مولفههای
ژئوپلبتبکی چگونه بر نحوهی آمایش سرزمین منطقهی مورد مطالعه اثر می گذارند؟ فرضبههای تحقیق نیز عبارتاند از: به تظر میرسد
مولفههای ژئوکالچر جغرافیای سباسی-امنیتی و ژئواکونومی» مولفههای ژئوپلیتیکی تاثیر گذار بر آمایش منطفهی مرزی ایران و اقلیم
کردستان عراقاند. این رساله به شیوهای توصیفی-تحلیلی نگاشته شده است.
خلاصه ماشینی:
از اينـرو سـوال هـاي اصـلي عبارت اند از: ١- مؤلفه هاي ژئوپليتيکي تأثيرگذار بر آمايش منطقه ي مرزي ايـران و اقلـيم کردسـتان عـراق کدامنـد؟ ٢- ايـن مؤلفـه هـاي ژئوپليتيکي چگونه بر نحوه ي آمايش سرزمين منطقه ي مورد مطالعه اثر مي گذارند؟ فرضيه هاي تحقيق نيز عبارت اند از: بـه نظـر مـي رسـد مولفه هاي ژئوکالچر، جغرافياي سياسي -امنيتي و ژئواکونومي ، مولفه هاي ژئوپليتيکي تأثير گذار بر آمايش منطقـه ي مـرزي ايـران و اقلـيم کردستان عراق اند.
در اين مقاله هدف اين اسـت تـا بـا تحليـل مؤلفه هاي ژئوپليتيکي اثرگذار بر آمايش منطقه ي مورد مطالعه ، زمينه ي ژئوپليتيکي براي آمايش منطقه ي مرزي ايران و اقليم کردستان عراق کورد شناسايي قرار گيرد و درنتيجه بستر توسعه پايدار و امنيت پايدار مهيا شود، تا بدين واسـطه منافع محلي ، ملي و درنتيجه امنيت ملي تأمين گـردد.
جريان اخوان المسلمين در سال هاي اخير روابط نزديکـي بـا جريان هاي سلفي نيز برقرار نموده است که از اين لحاظ در حال تبديل شدن به تهديدي سياسي و امنيتي براي دولت مرکزي ايران و نيز حکومت دموکراتيک اقليم کردستان عراق است و به لحاظ موقعيت مرزي خاصي کـه دارد، تـوان اثر پذيري از بيرون مرزها، جابجايي بين مرزها و بحران آفريني را دارد.
اين ضعف زيرساخت هاي ارتباطي سبب انزواي اکولوژيکي و فرهنگي -سياسي و امنيتي اين منطقه شـده اسـت ، و در بخش ايران ، در اثر عدم تعامل گسترده با مناطق داخلي کشور، ارتباطات اين منطقه بيشـتر بـا کشـور عـراق و بـويژه کردستان عراق است ، که مسئله ي واگرايي را دامن مي زند.