چکیده:
سازمان هاوشرکت های امروزی با فشار فزاینده ای برای بهبود کارایی و اثربخشی روبرو هستند. این فشارها باعث شده است که مدیران ارشد شرکت ها برای گسترش سطح خدمات خود به فکر تغییر رویکردهای نظام های برنامه و بودجه وبهره گیری از گزارشگری مالی افتاده تااز این طریق بتوانند علاوه برکاهش فشار بر روی شرکت ها موجبات توسعه فعالیتهای خود را فراهم آورند.یکی از چالشهای مهم مدیران در غلبه براین مشکل تعیین بهای تمام شده واقعی و درست کالا و خدمات است. این مشکل به خصوص در شرکت های دولتی بیشتر مشهود است، این مطالعه با هدف بررسی سیستم های حسابداری قیمت تمام شده در شرکت های دولتی جمهوری اسلامی ایران انجام شده است.ازاین رو، شناسایی موانع اجرای سیستم های حسابداری صنعتی(قیمت تمام شده) شرکت های دولتی جهت تعیین قیمت تمام شده کالاها وخدمات ضروری است.از مدیران مالی وحسابداری شرکت های دولتی به عنوان جامعه آماری،نمونه ای تصادفی شامل 300 نفرانتخاب شدند.به منظورجمع آوری اطلاعات ازابزارهای مصاحبه وپرسشنامه استفاده شد.داده های جمع آوری شده یا استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.از جداول توزیع فراوانی و درصد ها برای توصیف داده ها و از آزمون کای مربع برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها نشان دادکه بر حسب نظر اکثریت مدیران و کارشناسان ارشد شرکت های دولتی مستقر در تهران،سیستم مطلوب حسابداری قیمت تمام شده بااجرای قوانین ومقررات بودجه ای هماهنگی نداشته،ازاصول واستانداردهای حسابداری تبعیت نمی کند،هم چنین سیستم حسابداری ذیحسابی باسیستم حسابداری قیمت تمام شده کالاهاوخدمات هماهنگی نداشته وحسابداری قیمت تمام شده کالاهاوخدمات دولتی منجربه تعیین بهای تمام شده واقعی نمی گردد.قیمت تمام شده درشرکت های مورد بررسی ازسیستم حسابداری صنعتی وعملیاتی تبعیت نمی نمایندوسبب شکاف بین قیمت های واقعی وقیمت های معین شده توسط نهادهای دولتی می گردد.
The purpose of the study is to assess the accounting systems or the information about prime cost in state companies. Therefore، it is necessary to identify the obstacles prevent the execution of industrial accounting (the prime cost) in such companies in order to determine the prime cost of the products and services of the companies under study. In this study، 300 financial and accounting managers and experts of the state companies in Tehran were sampled، including the companies busy with the affairs related to mines and metals، petroleum and gas، petro chemistry، oil، electricity power and water، etc.; interviewing tools and questionnaires were used to collect data. The collected data were analyzed using SPSS statistical software. To describe and analyze data، the descriptive tables and percentages and also chi-square Test were utilized respectively. The findings showed that the optimal system of prime cost accounting is not coordinated with the execution of budget regulations and do not follow accounting standards، in addition، financial controlling accounting system is not in coordination with prime cost accounting system of products and services and the prime cost accounting of the state products and services do not lead to the real prime cost determination. The prime cost in the companies under study do not follow operational and industrial accounting system and it leads to the difference between the real and recognized costs determined by the state entities.
خلاصه ماشینی:
این مشکل به خصوص در شرکت های دولتی بیشتر مشهود است، این مطالعه با هدف بررسی سیستمهای حسابداری قیمت تمامشده در شرکتهایدولتی جمهوری اسلامی ایران انجام شده است.
یافته ها نشان داد که بر حسب نظر اکثریت مدیران و کارشناسان ارشد شرکت های دولتی مستقر در تهران،سیستم مطلوب حسابداری قیمت تمامشده بااجرای قوانین و مقررات بودجهای هماهنگی نداشته،از اصول واستانداردهای حسابداری تبعیت نمیکند،هم چنین سیستم حسابداری ذیحسابی باسیستم حسابداری قیمت تمامشده کالاهاوخدمات هماهنگی نداشته وحسابداری قیمت تمامشده کالاهاوخدمات دولتی منجربه تعیین بهای تمام شده واقعی نمیگردد.
این مشکل به خصوص در شرکت های دولتی بیشتر مشهود است، این مطالعه با هدف بررسی سیستمهای حسابداری قیمت تمامشده در شرکتهای دولتی جمهوری اسلامی ایران انجام شده است.
هدف این مطالعه بررسی این مسئله است که آیاقیمتهای تمام شده کالاها وخدمات شرکتهای دولتی با استفاده از روشهاوسیستمهای حسابداری صنعتی حسابداری محاسبه میشود؟ آیا محاسبه قیمت تمامشده بر مبنای الگوهایی اقتصادی است و از مبانی علم اقتصاد تبعیت میکند؟ آیا از اصول و استانداردهای پذیرفتهشده حسابداری ملی و بین المللی تبعیت مینمایید؟ وتاچه اندازه قیمتهای تعیین شده واقعی است؟دانستن پاسخ سوالات فوق میتواند دربهبود سیستمهای حسابداری قیمت تمامشده مفید باشد و به سازمانهای تعیین کننده خط مشیهای بودجه وتصمیمگیرندگان مالی شرکتهای مذکور، کمک کند تا رویکرد سیستمی را برای تعیین نیازهای اطلاعاتی حسابداری و الزامات سیستم اطلاعاتی حسابداری صنعتی انتخاب نمایند.
توزیع نظر مدیران شرکت های دولتی جمهوری اسلامی ایران نسبت به فرضیه های مطرح شده {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (رجوع شود به تصوير صفحه) افراد مورد مشورت بیان کردهاندکه رویکرد توسعه و تجدید سیستمهای حسابداری و برنامهریزی برای توسعه فرایندهای سیستمیهای مالی و انسجام کافی در بخشهای مختلف سیستمهای حسابداری در شرکتهای مورد مطالعه در حداقل ممکن است.