خلاصه ماشینی:
"آنان که به افسون سخن دست یافتهاند،شفا بخش دردمندانند و آنگاه که سخن خوب با کردار نیک نیز همراه شود،حاصلش نیکبختی خواهد بود و این سعادت و خوشبختی موجب تباهی و بیچارگی دیگران نخواهد شد: بیدار چو شیداست به دیدار و لیکن پیدا به سخن گردد بیدار ز شیدا بادام به از بید و سپیدار،به بار است هر چند فزون کرد سپیدار درازا پیدا به سخن باید که نمانده است در عالم کس بیسخن پیدا،پیدا *** قلم جدا کند ای شاه کهتر از مهتر به کوتهی و درازی مدان کهی و مهی *** گلی جز سخن دید هرگز کسی که بیآب و نم همیشه طری است *** فسونگر به گفتار نیکو همی برون آرد از دردمندان سقم بیاموز گفتار و کردار خوب کت این هر دو بنیاد نیک اختری است *** بهی به نوک قلم جوی اگر همی خواهی که زان بهی دگری را نیاوری تبهی خوب سخن چیست ترا،سود عمر خوب سخن کرد ترا خوب نام *** قول تو چو بار است و تو پر بار درختی آباد درختی که چو خرماست مقالش حجت خراسان میگوید:آدمی با سخن خوب برگزیده خاص و عام میشود.
نکتهها چون تیغ پولاد است تیز گر نداری تو سپر واپس گریز پیش این الماس،بیاسپر میا کز بریدن تیغ را نبود حیا (به تصویر صفحه مراجعه شود) *زبان و اندیشه دو پدیده جدای از هم نیستند و هر چند نمیتوان نام واحدی بر این دو گذارد اما تجربه و جدا کردن آنها نیز امکانپذیر نیست."