چکیده:
هدف اصلی این تحقیق، بررسی رابطهی تعهد سازمانی و فرسودگی شغلی دبیران مدارس مقطع راهنمایی شهرستان مهاباد بود که در راستای آن از روش توصیفی ـ پیمایشی مقطعی استفاده شد. جامعهی آماری شامل 300 نفر از دبیران مدارس راهنمایی بود که از بین آنها 168 نفر با روش نمونهگیری طبقهای نسبتی تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند و 161 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت جمعآوری اطلاعات تعهد سازمانی از پرسشنامهی میر و آلن و برای سنجش فرسودگی شغلی از پرسشنامه مزلچ استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، نشان داد که بین تعهد سازمانی و فرسودگی شغلی رابطهی معنیدار وجود دارد (38/0= و 1/0>P) و همچنین فرسودگی شغلی با متغیرهای تعهد عاطفی (41/0-r= و 01/0>P)، تعهد مستمر (2/0-r= و01/0>P)، و تعهد هنجاری (2/0-=جr و01/0>P)، همبستگی معکوس و معنیداری دارد.
The main purpose of this study was the survey study of relationship between job burnout and organizational commitment among schoolteachers of Mahabad. In a cross sectional survey research، 148 teachers were selected by stratified random sampling amongst 300 teachers، Then answered to Maslach Burnout Inventory (MBI) and Meyer & Allen’s commitment questionnaire. Data were analyzed by pearson’s correlation coefficient and regression analysis. The results showed significant relationship between organizational commitment and job - burnout (r = -0/38; p< 0.001)، significant relationship between affective commitment and job burnout (r=-0/41; p< 0.01)، significant relationship between Continuous commitment and job - burnout(r=- 0/2; p< 0.01)، significant relationship between Normative commitment and job - burnout (r=-0/2; p< 0.01).
خلاصه ماشینی:
"نتایج نشان داد که تضاد و ابهام نقش ، در میزان تعهد تعیین کننده بود (زیان 1- Angel & Perry 2- Nogradi & Koch 3- Fukami & Larson 4- Welsch & Lavan بخش و مضر بود) و متغیرهایی همچون جو مشارکتی ، قدرت ، کار تیمی ، مطالعه مجلات علمی و حرفه ای ، رضایت از کار و فرصت های ارتقاء و ترفیع ، ارتباط مثبت با تعهد سازمانی دارند (ولش و لاوان ،۱۹۸۱)، فریزن وپروکوپ ۱(۱۹۹۸) در تحقیقی با عنوان «چرا معلمان فرسوده می شوند؟» مشخص کرد که مهم ترین عامل فرسودگی ، استرس یا فشار کار می باشد و فرسودگی ناشی از مسخ شخصیت به واسطه میزان رضایت از پایگاه موقعیت کاری قابل پیش بینی بود (فریسن و دیگران ، ۱۹۹۸).
سی فرت و جاواراتن ۷(۱۹۹۱) در تحقیقی با عنوان رضایت شغلی وفرسودگی شغلی و نقل و انتقالات در میان مددکاران اجتماعی که در سال های ج 1- Friesen & Prokop 2- Drory & Shamir 3- Penn & Romano 4- Rimmerman 5- Randall & Scott 6- Maslach 7- Siefert & Javaratne ۱۹۷۹ و۱۹۸۹ انجام گرفت به این نتایج دست یافتند که تعارض و ناهمخوانی نقش ، فقدان وسایل رفاهی و نارضایتی از پاداش های مالی به عنوان پیش بینی کننده های هویت زدایی و فرسودگی شغلی مطرح می باشند (سیفرت و جواراتن ، ۱۹۹۱).
اسماعیل طلایی (۱۳۷۹) در تحقیقی دریافته است که بین انگیزش در کار و تعهد حرفه ای رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد، پس از نتایج این تحقیق می توان دریافت که تعهد، باعث بالا رفتن میزان فعالیت و عملکرد دبیران می شود، اما دوکویت و همکارانش (۱۹۹۴) گزارش کرده اند که بین فعالیت زیاد و فرسودگی همبستگی بالایی وجود دارد و حجم کار زیاد، سختی کار موجب افزایش فرسودگی شغلی دبیران می شود."