چکیده:
زمینه و هدف: هدف نهایی علم رفتار سازمانی، درک مهارتهای ارتباطی در سطح سازمان است. یکی از موضوعات رفتار سازمانی، قدرت است. اگر کسی بخواهد رفتار سازمانی را درک کند، باید درباره کسب و اعمال قدرت آگاهیهای لازم را داشته باشد. برای شناخت، به کارگیری و مدیریت کردن قدرت در سطح سازمانی، نیاز به ارائه الگوی قبل سنجش و معتبر وجود دارد. در این پژوهش، محققان با بررسی الگوهای قدرت و بررسی نقاط قوت و ضعف آنها، به ارائه الگوی قدرت سازمانی بر اساس نقاط مرجع راهبردی پرداخته اند. بر اساس دو نقطه مرجع راهبردی یعنی میزان کنترل (شدید/منعطف) و تمرکز (داخل/ خارج سازمان)، چهارگونه قدرت در سطح سازمان (و نه فرد و گروه) یعنی رفتارهای سیاسی، گفتمان سازی، مدیریت دانش و شبکه سازی شناسایی شده است.
روش: پس از تایید مدل با استفاده از تکنیک دلفی و بهره گیری از نظر خبرگان در سه دور، با اجماع بیش از 80درصد ، مدل ارائه شده در هجده تا از شرکتهای بازرگانی وزارت دفاع فعال در بازار آزاد (غیرنظامی)، آزمون شد و مورد تایید قرار گرفت. تحقیق حاضر از نظر هدف، توصیفی- تبیینی، از نظر نتیجه، کاربردی- توسعه ای و از نظر نوع داده، ترکیبی (کیفی - کمی) است. در تحقیق کمی، 105 پرسشنامه (محقق ساخته) از مدیران و محققان مطلع به امور راهبردی شرکتها جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده های کمی از «مدل معادلات ساختاری» و به طور اخص تکنیک تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار SMARTPLS نسخه 3، استفاده شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی حاصل از مصاحبه های ساختار یافته با سی و شش نفر از مدیران ارشد، از تحلیل محتوا بهره گرفته شد.
یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد گونه های شبکه سازی و رفتارهای سیاسی به ترتیب بیشترین فراوانی را در بین شرکتهای مورد مطالعه دارند.
نتیجه گیری: شرکتها برای دستیابی به دستاوردهای مطلوب باید به تدوین راهبرد قدرت بپردازند. پیشنهاد می شود هماهنگی بین راهبرد سازمان و راهبرد قدرت اعمال شود تا عملکرد افزایش یابد
خلاصه ماشینی:
Knowledge Management خانه شماره ٤: شبکه سازي ١: از آنجا که در شبکه سازي ، فرد يا سازمان با افراد يا سازمانهاي خارجي مرتبط مي شود و چون اين روابط غيررسمي است (کنترل منعطف )، لذا راهبرد شبکه سازي در ناحيه ٤ قرار مي گيرد.
جدول ١: نتايج بررسي روايي (معتبر بودن ) مدل ارائه شده قدرت با استفاده از تکنيک دلفي گونه هاي قدرت و SRP ميانگين امتيازات ميانگين امتيازات ميانگين امتيازات امتياز نهايي از ١٠ دور اول دور دوم دور سوم (دور سوم ) SRP١: تمرکز (داخل / خارج ) ٨/٥ ٨/٥ ٨/٧ ٨/٧ SRP٢: کنترل (کم / شديد) ٨/٣ ٨/٨ ٨/٩ ٨/٩ گونه قدرت ١: رفتارهاي سياسي ٧/٧ ٧/٨ ٧/٩ ٧/٩ گونه قدرت ٢: گفتمان سازي ٧/٦ ٨/٣ ٨/٨ ٨/٨ گونه قدرت ٣: مديريت دانش ٧/٧ ٨ ٨/٣ ٨/٣ گونه قدرت ٤: شبکه سازي ٨/١ ٨/٧ ٨/٩ ٨/٩ سؤالات تحقيق سؤال اصلي : گونه هاي قدرت سازماني بر اساس نقاط مرجع راهبردي کدامند؟ 1.
جدول ٢: مؤلفه هاي پرسشنامه قدرت مؤلفه هاي راهبرد قدرت تعداد سؤالات شماره سؤالات نتايج آلفاي منبع کرونباخ رفتارهاي سياسي ٥ ١-٥ ٧٧/ هيت و همکاران (٢٠٠٩) گفتمان سازي ٦ ٦-١١ ٧٧/ هراکلئوس (٢٠٠٦) مديريت دانش ٤ ١٢-١٥ ٩٥/ افرازه (١٣٨٤) شبکه سازي ٦ ١٦-٢١ ٨٤/ ففر (٢٠١٠) با توجه به اينکه قرار است قدرت سازماني در اين تحقيق بررسي شود، بنابراين سطح تجزيه و تحليل در اين تحقيق ، شرکت است (و نه فرد)، لذا در بخش کمي تعداد ١٨٠ پرسشنامه توزيع گرديد که ١٠٥ تا از آنها عودت داده شد و براي کاهش خطاها در شناسايي گونه هاي غالب ، از داده هاي هر شرکت ميانگين گرفته شد.