چکیده:
این مقاله از کشف یک برگ دستنویس مانوی خبر میدهد که همراه اشیاء دیگر از دخمهای ساسانی در روستای شول، پشت نقش رستم در مرودشت فارس، بازیافته شده است. ویژگیهای خطشناختی و متنشناختی دستنویس حاکی از آن است که این قطعه، اصیل و بسیار کهن است. موضوع متن که به صورت تمثیل بیان شده، در باب پاداش رستگاران و مؤمنان دین مانوی و کیفر شکستخوردگان در نبرد میان جهان روشنی و تاریکی است. در اینجا برای متن، حرفنوشت، آوانوشت و ترجمه ارائه شده و ویژگیهای دستوری آن مورد بررسی قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
دستنوشتۀ نویافتۀ مانوی، فارسی میانه ، بهشت و جهنم ، شول ، فارس ، کشفیات باستان شناسانه مقدمه اوایل دیماه ١٣٨٨ بود که دوست خوشنویس صاحب این قلم آقای بهرام برومند امین که تحقیقات عمدة او در باب خوشنویسی ایران باستان بر اساس دستنویس های اوستایی، پهلوی و مانوی است و گه گاه نمایشگاه خوشنویسی ایران باستان و ایران اسلامی برگزار میکند، به من خبر داد که در ضمن برگزاری یکی از نمایشگاه هایش جوانی از شیراز به نام وحید صالحی به او تلفن کرده که صاحب یک برگ دستنویس به خطی است که نمونۀ آن را در یکی از تابلوهای او، که در بخش خبری یکی از روزنامه ها منتشر شده بود، دیده است .
آیا این اتفاق را باید سهو قلم کاتب در نظر گرفت ، یا همچنان که در متن های فارسی میانۀ مانوی نبود حرف اضافۀ ̄i غیرعادی نیست ، در اینجا نیز ما با چنین پدیده ای روبه رو هستیم ؟ ممکن است دیدگاه اخیر درست باشد.
کوته نوشت ها BBAW Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften DMMPP Durkin-Meisterernst 2004 KPT Sundermann 1973 GsdT Reck 2004 MKG Sundermann 1981 MP(T) Manichaean Middle Persian (in) Turfan (texts) منابع شکری فومشی، محمد (١٣٩٢)، واژه های دخیل عربی در کهن ترین متن های فارسی نو بر اساس دستنویس های مانوی تورفان ، در: تاریخ ایران ، شماره ٧٢/٥، تابستان ـ پاییز ١٣٩٢ (چاپ بهار ١٣٩٣)، صفحات ٢١٠-١٦١.
1977: A Word-List of Manichaean Middle Persian and Parthian, Leiden (Acta Iranica 9a).