چکیده:
عوامل مختلفی در دوران پهلوی بر حضور زنان تاثیرگذار بود. در ساختارهای جدید پـس از مشـروطه و همـراه بـا مدرنیسم پهلوی ، و نیز دیگر گفتمان ها، دربار به دولت و رجال بـه مـردم تبـدیل شـدند. در ایـن دوران ، زنـان در رویکرد جنسیتی از یک طبقة در خود به یک طبقة برای خود تبدیل شدند. پیامد زمینه های اجتماعی سـبب شـد تا در دوران پهلوی دوم شاهد حضور فعال تر زنان نسبت بـه گذشـته در عرصـة نقاشـی باشـیم ؛ چنـان کـه تـاریخ نگارخانه های تهران از ١٣٢٨ تا ١٣٥٧ موید این امر است . مقالة حاضر به بررسی زمینه هایی می پردازد که این زنان را از حاشیه به متن کشاند و تلاشی است برای پاسخ به این پرسش که چـه زمینـه هـای اجتمـاعی جهـت ارتقـای حضور زنان نقاش دوران پهلوی موثر بوده است ؟ در این پژوهش ، گردآوری مطالب کتابخانه ای و میدانی است و به روش تطبیقی توصیفی ـ تحلیلی نگاشته شده و می توان دریافـت کـه حضـور مـردان حمایـت کننـده در خـانواده ، آموزش ، طبقة اجتماعی ، زندگی شهری ، عمومی سازی فرهنگ به لطف رسانه ها و نهادهای فرهنگی ، حضور حقیقی و حقوقی ملکه ، حمایت های حاکمیت و سیاست های فرهنگی ، جنبش های اجتماعی زنان و دگرگونی نقش زنان در قرن بیستم نقشی تعیین کننده در ارتقای جایگاه زنان نقاش این دوران داشته است .
خلاصه ماشینی:
پیامد زمینه های اجتماعی سـبب شـد تا در دوران پهلوی دوم شاهد حضور فعال تر زنان نسبت بـه گذشـته در عرصـة نقاشـی باشـیم ؛ چنـان کـه تـاریخ نگارخانه های تهران از ١٣٢٨ تا ١٣٥٧ مؤید این امر است .
مقالة حاضر به بررسی زمینه هایی می پردازد که این زنان را از حاشیه به متن کشاند و تلاشی است برای پاسخ به این پرسش که چـه زمینـه هـای اجتمـاعی جهـت ارتقـای حضور زنان نقاش دوران پهلوی مؤثر بوده است ؟ در این پژوهش ، گردآوری مطالب کتابخانه ای و میدانی است و به روش تطبیقی توصیفی ـ تحلیلی نگاشته شده و می توان دریافـت کـه حضـور مـردان حمایـت کننـده در خـانواده ، آموزش ، طبقة اجتماعی ، زندگی شهری ، عمومی سازی فرهنگ به لطف رسانه ها و نهادهای فرهنگی ، حضور حقیقی و حقوقی ملکه ، حمایت های حاکمیت و سیاست های فرهنگی ، جنبش های اجتماعی زنان و دگرگونی نقش زنان در قرن بیستم نقشی تعیین کننده در ارتقای جایگاه زنان نقاش این دوران داشته است .
انقلاب مشروطه ، اوضاع زنان ایـران را نیـز دچـار انقـلاب بزرگی کرد و زنان را به بیرون از خانه ها کشاند و این انرژی آزادشده در پـی برقـراری حکومـت پهلوی با مدرنیسم مطلقه به ارتقای جایگاه اجتماعی آنان منتج شد تا آنجا کـه طـی سـال هـای ١٣٤٥تـا ١٣٥٧ شـاهد بـه نمـایش درآمـدن آثـار ١٦٦ زن در نگارخانـه هـای تهـران هسـتیم ؛ نگارخانه هایی که خود از ١٣٢٨ تا ١٣٥٦ تأسیس شده بودند [٦٠].