چکیده:
پرداختن به مقوله «جمعیت» از جهات گوناگونی لازم است: از سویی، بحرانهای ناشی از کثرت جمعیت و کمبود امکانات مادی و معنوی، برخی را واداشته بر این ایده تکیه زنند که تنها راه نجات، بهرهگیری از روشهای کنترل و درنتیجه، کاهش رشد جمعیت است، و از سوی دیگر، گروهی نهتنها افزایش جمعیت را سبب به وجود آمدن چنین بحرانهایی در جهان نمیدانند؛ بلکه آن را عامل اصلی پیشرفت و توسعه مادی و معنوی جامعه در عرصههای گوناگون میشمارند. این گروه معتقدند نگاه کاهشگرایانه و توصیه به حداقل زادوولد، که مشرقزمین بهویژه کشورهای اسلامی را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است، نباید با غفلت از پیامدهای منفیاش در ابعاد اخلاقی، اجتماعی، صنعتی و توسعه اقتصادی، و تنها به امید کسب آرامش و آسایش زودگذر زندگی، مورد اهتمام و تبلیغ قرار گیرد. در این میان، به نظر میرسد رویکرد اسلام نسبت به جمعیت، بنا بر اصل افزایش جمعیت مسلمانان (قاعده نفی سبیل) و به دلیل ضرورت حفظ و بقای نسل بنا نهاده شده است. آنچه در پی میآید، رویکرد دینی به مقوله فرزندآوری است که در پرتو آیات و روایات، روشنگر و رهنمون راه است. بیشک، رویکرد دینی و سیره رسول گرامی اسلام$ و اهلبیت گرامی ایشان( بر تقویت نسل مسلمین بوده است.
خلاصه ماشینی:
واکاوی مقولۀ فرزندآوری از دیدگاه آیات و روایات مسلم شوبکلائی 1 * چکیده پرداختن به مقولۀ «جمعیت» از جهات گوناگونی لازم است: از سویی، بحرانهای ناشی از کثرت جمعیت و کمبود امکانات مادی و معنوی، برخی را واداشته بر این ایده تکیه زنند که تنها راه نجات، بهرهگیری از روشهای کنترل و درنتیجه، کاهش رشد جمعیت است، و از سوی دیگر، گروهی نهتنها افزایش جمعیت را سبب به وجود آمدن چنین بحرانهایی در جهان نمیدانند؛ بلکه آن را عامل اصلی پیشرفت و توسعۀ مادی و معنوی جامعه در عرصههای گوناگون میشمارند.
روایات از روایات متعددی که دربارۀ نکاح و تزویج وارد شده استفاده میشود که اسلام به تکثیر نسل تأکید دارد و آن را یکی از مستحبات مؤکد میداند: در روایت صحیح محمد بن مسلم از امام صادق% از پیامبر اکرم$ آمده است: «تزوجوا فإنی مکاثر بکم الأمم غدا فی القیامة (حر عاملی، 1409ق، ج 20: 14)؛ ازدواج کنید، زیرا من در فردای قیامت به زیادی تعداد شما مباهات میکنم.
در آیات و روایات متعددی، از طرفی، امتناع از فرزنددار شدن به دلیل ترس از فقر، نکوهش شده است؛ چراکه این نگاه ناشی از بدگمانی به خداست، درحالیکه خداوند روزی همگان را ضمانت کرده است؛ از طرف دیگر، از طلب فرزند نیک از سوی انبیا و اولیای الهی خبر داده شده است و مؤمنان به فرزندآوری برای تکثیر مؤمنان و لاالهالااللهگویان ترغیب شدهاند.
مستفاد از مجموع این آیات و روایات، تأکید آموزههای دینی بر تکثیر نسل است.