چکیده:
روابط والدین با همدیگر یکی از عوامل موثر و اساسی در رفتار فرزندان است. چه رابطه ای بین تعارض بین والدین و عملکرد تحصیلی فرزندان وجود دارد؟ رابطه ی والد-فرزند، رفتار ضد اجتماعی و گوشه گیری/افسردگی چه نقشی در رابط فوق ایفا می کنند؟ در پاسخ به پرسش های فوق مدلی طراحی شد که رابطه علی تعارض آشکار و نهان بین والدین با عملکرد تحصیلی با میانجی گری رابطه ی والد-فرزند، رفتار ضد اجتماعی و گوشه گیری/افسردگی در دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان های دولتی شهرستان دزفول را مورد بررسی قرار داد. نمونه این تحقیق شامل 200 دانش آموز دختر بود که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش، آزمودنی ها پرسشنامه تعارض بین والدین (IPC)، مقیاس رابطهی والد-فرزند (PCRS) و سیاهه رفتاری کودک (YSR) را تکمیل کردند. عملکرد تحصیلی دانش آموزان از روی معدل تحصیلی آنها بهدست آمد. ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از روش الگویابی معادلات ساختاری انجام گرفت. جهت آزمون روابط غیرمستقیم از آزمون بوت استراپ استفاده شد. بر اساس نتایج این پژوهش، مدل پیشنهادی از برازش قابل قبولی با داده ها برخوردار بود و تمام مسیرها، به جز مسیر رابطهی والد-فرزند به گوشه گیری/افسردگی، مسیر رفتار ضداجتماعی به عملکرد تحصیلی و مسیر گوشه گیری/افسردگی به عملکرد تحصیلی معنی دار بودند. نتایج مسیرهای غیرمستقیم چندگانه نشان داد که تعارض آشکار بین والدین با عملکرد تحصیلی، از طریق رابطه ی والد-فرزند و رفتار ضداجتماعی، تعارض نهان بین والدین با عملکرد تحصیلی از طریق رابطهی والد-فرزند و گوشهگیری/افسردگی و متغیر رابطهی والد-فرزند با عملکرد تحصیلی از طریق رفتار ضداجتماعی و گوشهگیری/افسردگی روابط معنی داری داشتند. در مجموع، 60% از واریانس عملکرد تحصیلی از طریق متغیرهای مدل پیشنهادی تبیین شد.
The relationship between parents is an important factor in misbehaviors of children. Is there a relationship between parental conflicts and school performance of children? Are parent-child relationship, antisocial behavior and withdrawal/depression related with school performance? In response to these questions a model was tested to study the causal relationships of covert and overt inter-parental conflicts with school performance, mediated by parent-child relationship, antisocial behavior and depression of high school first graders in Dezful. The sample consisted of 200 students selected through multi-stage random sampling. In this research, the students completed, the Inter-Parental Conflict (IPC), the Child Behavior Checklist (CBCL) and the Parent-Child Relationship (PCRS) questionnaires. The school performance was measured by the grade point average of students. The fitness of the proposed model was examined through structural equation modeling. All of the paths, except parent-child relationship to withdrawal/depression, antisocial behavior to academic performance and withdrawal/depression to school performance, were significant. The indirect relationships were tested by using bootstrap procedure. The findings indicated that the proposed model fitted the data. The results also showed that the multiple indirect paths from overt inter-parental conflict to academic performance, mediated by parent-child relationship, and antisocial behavior were significant. Also, the multiple indirect paths from covert inter-parental path to academic performance, mediated by parent-child relationship and withdrawal/depression, and the indirect path from parent-child relationship to academic performance, mediated by antisocial behavior and withdrawal/depression were significant. In total, 60 percent of the variance of academic performance was explained by the proposed variables in the model.
خلاصه ماشینی:
مدل مورد استفاده در پژوهش حاضر از تغییر و تعدیل مدل مورد استفاده توسط برادفورد و باربر (2008) درباره بررسی رابطهی علی بین تعارض آشکار و نهان والدین با مشکلات رفتاری (ضداجتماعی، شامل پرخاشگری و قانون شکنی) و هیجانی (افسردگی) با میانجیگری تعارض والد-فرزند 1 اقتباس شده است.
در واقع، در این پژوهش با اضافه کردن متغیر عملکرد تحصیلی، مسائل و مشکلات رفتاری و هیجانی ناشی از تعارضات بین والدین و مخدوش شدن روابط والد-فرزندی، به صورت یک مدل علی (نمودار 1 ملاحظه شود) مورد بررسی قرار گرفته است.
نمودار 1 مدل پیشنهادی رابطه علی تعارض آشکار و تعارض نهان بین والدین با عملکرد تحصیلی با میانجی گری رابطهی والد-فرزند، رفتار ضداجتماعی و گوشه گیری/افسردگی parent-child conflict روش جامعه آماری، نمونه و روش اجرای پژوهش جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان های دولتی شهرستان دزفول است که در سال تحصیلی 92-1391 مشغول به تحصیل بودند.
"مقیاس رابطهی والد-فرزند" یک ابزار 24 ماده ای، برای سنجیدن نظر نوجوانان درباره رابطه آنها با والدینشان، Structural Equations Models (SEM) Inter-Parental Conflict (IPC) Parent-Child Relationship Scale Fine, Moreland and Schwebel است.
نتیجهگیری یافتههای حاصل از این پژوهش نشان داد مدل مفروض اثر تعارض آشکار و تعارض نهان بین والدین با عملکرد تحصیلی با میانجیگری رابطهی والد-فرزند، رفتار ضداجتماعی و افسردگی در دانشآموزان دختر برازنده دادهها است.