چکیده:
گرایش به مد از دیرباز یکی از موضوعات مهم جامعهشناسی بوده و برخی از جامعهشناسان کلاسیک و جدید آن را از منظر خود مورد بررسی قرار دادهاند. این گرایش در جوانان از اهمیت زیادی برخوردار میباشد. دین و گرایشهای مذهبی از اهمیت زیادی در زندگی انسانها بخصوص در جوامع سنتی و در حال گذار به جوامع مدرن دارد. هدف این تحقیق بررسی تاثیر میزان مذهبی بودن و هویت مذهبی بر گرایش نوجوانان به مد میباشد. در ابتدا مطالعات انجام شده و سپس نظریههای مرتبط با موضوع بررسی شدهاند. مقالهی حاضر گرایش به مد را با استفاده از نظریهای ترکیبی که مبتنی بر مطالعات نظری و تجربی در خصوص دین و مد میباشند، بر روی نمونهای از دانشآموزان دبیرستانی مناطق چهارگانهی آموزش و پرورش در شهر شیراز مورد مطالعه قرار داده است. برای جمعآوری اطلاعات از روش پیمایشی و پرسشنامهای خود گزارشی که شامل سوالات زمینهای، رفتاری و نگرشی دانشآموزان بود، استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با شیوهی نمونهگیری تصادفی نظاممند بدست آمده است. نتایج تحقیق نشاندهندهی آن است که ابعاد تجربی و مناسکی دین، دلبستگی به خانواده و مدرسه و استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی نوین بر روی هم 24 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کردهاند؛ در حالیکه چهار متغیر اولی رابطهی منفی با گرایش به مد داشتهاند، متغیر آخری رابطهی مثبت با متغیر وابسته داشته است.
خلاصه ماشینی:
اگر چه در گذشته منابع تأثیرگذار بر مد تحت مدیریت جوامع بود، در دهههای گذشته در اثر هم حضوری و گسترش ارتباطات و تعاملات فرهنگی بین جوامع مختلف با فرهنگهای متفاوت و بخصوص در عصر جهانیشدن سرعت تغییرات مدهای لباس dress code meaning system Yarnal دگرگون شده است.
). این امر نشان دهندهی آن است که فرهنگ بومی جامعه و سازمانهای متولی آن دیگر مانند گذشته، امکان مدیریت بر رفتارهای فرهنگی از جمله نوع پوشش، آرایش و بطور کلی مدهای موجود در جامعه را به دلیل حضور وجود عوامل مؤثر دیگر همچون رسانههای جمعی نوین (ماهواره، اینترنت، ...
گرایش به این موضوع که باید به ظاهر و بخصوص بدن توجه بیشتری کرد به همراه اینکه بدن، لباس و آرایش را به عنوان رسانه تلقی نمایند در جوامع مختلف امروزی به یک ارزش تبدیل شده است که پیشتر بدین شکل مطرح نبودند.
این جامعه از یکسو تحت تأثیر فرهنگ سنتی و نهادهای حاکم بر آن است و از سوی دیگر بطور روز افزونی شاهد گسترش جهانی شدن فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی همچون ماهوارهها، اینترنت، تلفن همراه و امکانات آنها میباشد Stark (ایتنا 1 ، 2005؛ وضعیت اینترنت جهانی 2 ، 2005؛ خواجهنوری، 1385؛ حمیدی و فرجی، 1386).
برای ساختن طیف هویت مذهبی از 17 گویه استفاده شد؛ این متغیر در سطح فاصلهای مورد آزمون قرار گرفته است.
نتایج کلی نشان میدهد که رابطهی بین میزان مذهبی بودن و گرایش به مدهای جدید ر ابطهی معنیدار معکوسی وجود دارد.