چکیده:
چامسکی (۱۹۹۵) به پیروی از لارسن (۱۹۸۸، ۱۹۹۰) تحلیل پوسته ای گروه فعلی را در خصوص چگونگی اشتقاق نحوی ساخت های فعلی چند متممی مطرح کرده است. بر اساس این تحلیل، ترکیب سازه ای گروه فعلی از: (الف) گروه فعلی هسته ای درونی با هسته فعل واژگانی و (ب) گروه فعلی پوسته ای بیرونی با هسته فعل سبک انتزاعی و تعبیری سببی یا عامل گری تشکیل می شود. در این مقاله شیوه اشتقاق نحوی برخی از ساخت های فعلی زبان فارسی شامل گزاره های سببی، گزاره های دارای فعل متعدی دو مفعولی با متمم های گروهی و گزاره های دارای فعل متعدی دو مفعولی با بند متممی بر پایه تحلیل پوسته ای گروه فعلی مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. تحلیل پوسته ای این دسته از گروه های فعلی نشان می دهد که اشتقاق این گونه ساخت های نحوی، ضمن تبعیت از فرضیه اعطای نقش معنایی یکسان، تحت تاثیر دیگر اصول و عملیات نحوی مطرح در برنامه کمینه گرا از قبیل گزینش، ادغام، اصل هسته و اصل ترکیب دوتایی نیز قرار دارد و این ساخت های نحوی می توانند به عنوان فرافکنی های دو جزیی متشکل از گروه فعلی هسته ای درونی و گروه فعلی پوسته ای بیرونی توجیه و بر اساس مبانی و اصول کمینه گرایی مشتق شوند.
خلاصه ماشینی:
تحلیل پوسته ای این دسته از گروه های فعلی نشان می دهد که اشتقاق این گونه ساخت هـای نحـوی ، ضـمن تبعیت از فرضیۀ اعطای نقش معنایی یکسان ١٠، تحت تأثیر دیگر اصول و عملیات نحوی مطرح در برنامۀ کمینه گرا از قبیل گزینش ١١، ادغام ١٢، اصل هسته ١٣ و اصل ترکیب دوتایی ١٤ نیز قرار دارد و این ساخت های نحوی می تواننـد بـه عنوان فرافکنی های دو جزیی ١٥ متشکل از گروه فعلی هسته ای درونی و گروه فعلی پوسـته ای بیرونـی توجیـه و بـر اساس مبانی و اصول کمینه گرایی مشتق شوند.
بـه عـلاوه ، در طـرح لایه ای چامسکی (١٩٩٥: ٣١٥ و ٣٢١) گروه فعلی هسته ای به عنوان متمم فعل سبک در نظر گرفته شـده اسـت کـه هستۀ واژگانی آن به جایگاه فعل سبک حرکت می کند و ماهیت سببی یا عامل گری می یابد؛ اما در طرح میرعمـادی (١٣٧٩: ١٢٤) این ترکیب سازه ای و حرکت نادیده انگاشته شده است .
بدین ترتیب ، در ساختار پوسته ای گزاره های سببی زبان فارسی نیز گـروه حـرف تعریـف فـاعلی در جایگـاه زیرساختی مشخص گر گروه فعلی پوسته ای بیرونی واقع می شود و نقـش معنـایی مـسبب را از فعـل سـبک دریافـت می کند و گروه حرف تعریف مفعولی در جایگاه مشخص گر گروه فعلی هسته ای درونی قرار می گیرد و نقـش معنـایی پذیرنده را از فعل واژگانی دریافت می کند.