چکیده:
بخش دوم از مقاله شادروان استاد سید ضیاالدین سجادی که بخش نخست آن در شماره پیشین به اطلاع خوانندگان گرامی رسید، اختصاص به معرفی ویژگی های سبک دو شاعر برجسته دیگر از قرن ششم یعنی انوری و جمال الدین اصفهانی دارد. در این بخش ابتدا بارزترین ویژگی های سبک انوری در قصائد، غزلیات و رباعیات از نقطه نظر کاربرد کلمات و ترکیبات، وزن اشعار، قافیه و ردیف و نیز محتوای...
خلاصه ماشینی:
اینک سبک شعر و تحلیل اشعار او: مشخص ترین و بارزترین خصوصیات سبک انوری در قصائد اوست و همه جا او را بزرگ ترین قصیده سرای زبان فارسی شمرده اند و عظمت مقام شاعری او را بزرگان ادب یاد کرده و او را ستوده اند، چنان که قضاوت مجد همگر شاعر قرن هفتم در باب سؤال جمعی از اهل کاشان در ترجیح شعر انوری بر شعر ظهیر معروف است و این مطلب در تاریخ گزیده حمدالله مستوفی و به نقل از او در تاریخ حبیب السیر" آمده و به این شرح است که: جمعی از اهالی کاشان در ترجیح شعر انوری بر ظهیر با یکدیگر خلاف و نزاع داشتند، مجدهمگر را حکم قرار داده این قطعه بدو فرستادند: ای آن زمین وقرکه بر آسمان فضل ماه خجسته منظر و خورشید انوری جمعی ز ناقدان سخن گفته ظهیری ترجیح می نهند بر اشعار انوری جمعی دگر براین سخن انکار می کنند فی الجمله در محل نزاعند و داوری رجحان یک طرف تو بدیشان نما که هستی زیر نگین طبع تو ملک سخنوری و مجد همگر در جواب نوشت: جمعی زاهل خطه کاشان که برده اند از ارباب فضل و دانش گوی سخنوری در انوری مناظره شان رفت و در ظهیر تا مر کراست پای برتر زشاعری از آب فاریاب یکی عرضه داشت در وز خاک خاوران دگری زر جعفری ترجیح می نهاد یکی مهر بر قمر تفصیل می نمود یکی حور بر پری انصاف چون نیافت گروه از دیگر گروه می بنده را گزیده نظرشان به داوری در کان طبع آن چو بگشتم کران کران در قعر بحر این چون نمودم شناوری شعر یکی برآمد چون در شاهوار نظم دگر بر آمد چون مهر خاوری شعر ظهیر اگرچه سرآمد زجنس نظم با طرز انوری نزند لاف همسری طبع رطب اگر چه لذیذست و خوش مذاق کی به بود به خاصیت از قند عسکری هرچند لاله صحن چمن را دهد فروغ پهلو کجا زند به بهی با گل طرى این است اعتقاد رهی خوش قبول کن گر تو مقلد سخن مجد همگری پژوهشنامه فرهنگ و ادب اما امامی هروی داوری بین این دو را چنین بیان داشته است ای سالک مسالک فکرت در این سخن معذور نیستی به حقیقت چو بنگری تمییز را ز بهر تناسب درین دو طرز هیچ احتیاج نیست بدین شرح گستری کاین معجز است و آن سحر، این شمع و آن چراغ این ماه و آن ستاره، این حور و آن پری محمد عوفی صاحب لباب الا باب که در قرن ششم می زیسته و تذکره اش را در ۹۱۸ ه.