چکیده:
مدیریت رسانه یکی از حوزه های پژوهشی جدید در جهان به شمار می رود. در کشور ما نیز این رشته دانشگاهی وارد شده است اما به دلیل تازگی و جوانی هنوز آن گونه که باید و شاید، ابعاد مختلف آن مورد بررسی و واکاوی قرار نگرفته است. متاسفانه این رشته علمی به شدت تحت تآثیر اصول مدیریت سازمان های صنعتی است در حالی که تفاوت ذاتی و ماهوی بسیاری بین این دو نوع سازمان وجود دارد، لذا یکی از نخستین اقدامات نظری و کاربردی، شناخت ماهیت سازمان های رسانه ای و تفاوت آن با سازمان های صنعتی است تا مدیران و محققان فارغ از تشابه لفظ سازمان که البته خود موجب شباهت هایی در میان آن دو می شود به تمایزات و تفاوت های آن دو که یکی واژه صنعتی است و دیگری رسانه ای، نیز توجه کافی بشود تا ادبیات مدیریت سازمان های رسانه ای درجهت واقعیت آن ها حرکت کند و دستاوردهای مفیدی برای اداره هرچه بهتر این سازمان ها برجا بگذارد.
از این رو، این مقاله کوششی است درجهت توصیف ویژگی های سازمان های رسانه ای و تفاوت آن با سازمان های صنعتی. این تفاوت و تعیین خطوط تمایز یکی از مقدمات ضروری برای درک بهتر چیستی رشته جدید و جوان مدیریت رسانه است و هم به روشنی ضرورت و اهمیت توجه به این رشته را نمایان می سازد.
Media management is a new research field in the world. In our country, this discipline is new-fangled and thus not all the dimensions are reviewed yet. Unfortunately, this scientific discipline is strongly under the influence of management in industrial organizations while there are essential differences between them. Therefore, one primary theoretical and applied measure is understanding the essential difference between media and industrial organizations so that media managers and researchers apart from this verbal similarity which roots in their reality as organization, concern their differences as well. A better understanding of media management and its reality will result in better management of this kind of organization. This article therefore is an attempt to describe media organization characters and its differences with industrial organization.
خلاصه ماشینی:
در حالی که تفاوت ذاتی و ماهوی بسیاری بین این دو نوع سازمان وجود دارد، بنابراین، یکی از نخستین اقدامات نظری و کاربردی شناخت ماهیت سازمانهای رسانهای و تفاوت آن با سازمانهای صنعتی است تا مدیران و محققان فارغ از تشابه لفظ سازمان که البته خود موجب شباهتهایی در بین آن دو میشود به تمایزات و تفاوتهای آن دو که یکی واژة صنعتی است و دیگری رسانهای، نیز توجه کافی بشود تا ادبیات مدیریت سازمانهای رسانهای در جهت واقعیت آنها حرکت کند و دستاوردهای مفیدی برای ادارة هرچه بهتر این سازمانها بر جا بگذارد.
در این مقاله کوشش شده است فارغ از نگاه صرفا اقتصادی به سازمانهای رسانهای نظر شود و به دیگر ابعاد ماهوی این سازمانها، که بر نحوة فعالیت، محصولات، و حتی رقابت در سپهر رسانه تأثیر دارد، توجه شود و از این منظر تفاوت مدیریت سازمانهای رسانهای با دیگر سازمانهای صنعتی بررسی شود.
برای توجه دقیقتر به نتایج این مقاله ابتدا ویژگیها و مختصات سازمانهای صنعتی مطرح میشود و سپس دربارة مقایسة این سازمانها با سازمانهای رسانهای بحث خواهد شد، البته با اذعان به اینکه میان این دو نوع سازمان تشابهات نیز وجود دارد، اما درک درست از سازمانهای رسانهای برای مدیریت شایسته نیازمند شناخت تفاوتهای آنهاست که این مقاله آن را بر عهده دارد.
سه رویکرد متفاوت در این باره وجود دارد: یک رویکرد در ارائة نمایی از سازمان صنعتی میزان و شدت رقابت و تراکم شرکتها را در یک صنعت بررسی میکند، رویکرد دیگر با بهرهبرداری از الگوهای اقتصاد خرد به توصیف شرکتهای یک صنعت و راهبردهای بازار رقابتی و توسعه و سازماندهی مجدد آن میپردازد، و رویکرد سوم به توصیف سیاستهای عمومی به مثابة مقررات اقتصادی، قوانین ضدتراست، حق مالکیت، حق مؤلف، اجرای قراردادها، و تأمین زیرساختهای سازمانی گرایش دارد (Wikipedia, 2014).