چکیده:
ازموضوعات کلامی مسئله شرور است. این پرسش که با وجود علم وقدرت ورحمت گسترده الهی چرا در عالم شرور راه یافته است پرسش این است که قرآن کریم چگونه مسئله شرور را تبیین کرده است ؟ این بحث مبتنی بر فرض وجودی بودن برخی شرورمانند درد وبیماری وفقرو وجودی بودن مبادی شرور مانند شیطان است که چگونه از خداوند متعال که خیر محض است، صادر شده است؟ حکما ومتکلمان در طول تاریخ در صدد پاسخ به آن برآمدند ولی آنچه در این پژوهش خواهد آمد تبیین محتوا ومصداقی شر از منظر لغت شناسان وتطبیق آن برقرآن ,گستره شرور ومبانی آن دروحی الهی ,پاسخ به شبهه شر بر اساس تفکیک بین صفات ذات وصفات فعل وکرانه مندی صفات الهی در قرآن با محوریت مشهور مفسران و دانشمندان مورد تحلیل وبررسی قرارمی گیرد.کلید واژه:شرور,قرآن, قیومیت ,ربوبیت ,صفات الهی
خلاصه ماشینی:
در رابطه با شر پرسشهای زیادی مطرح شده است از جمله اینکه ؛ با وجود علم و قدرت و رحمت گسترده الاهی چگونه وجود شرور توجیه پذیر است ؟ بـا فـرض وجـودیبـودن برخـی شرور، مانند درد و بیماری و فقر، و وجودیبودن مبادی شرور، مانند شیطان، شر چگونـه از خداونـد کـه خیـر محـض است ، صادر شده است ؟ وحی الاهی چگونه آن را تبیین کرده است ؟ حکما و متکلمان در طول تـاریخ درصـدد پاسـخ به این پرسشها برآمدند ولی آنچه در این پژوهش خواهد آمد تبیین محتوایی و مصـداقی شـر از منظـر لغـت شناسـان و تطبیق آن بر قرآن، گستره شرور و مبانی آن در وحی الاهی ، و پاسخ به شبهه شر بر اساس تفکیک بین صـفات ذات و صفات فعل و کرانه مندی صفات الاهی در قرآن است .
به این معنـا کـه : چگونـه بـا وجـود صـفات کمـالی خـدا ماننـد حکمت ، قدرت و خیرخواهی خدا، همچنان در عالم شر وجود دارد؟ وحی الاهی به عنوان بیان خطاناپذیر الاهی چگونه آن را تبیین کرده است ؟ برخی از فلاسفه با قائل شدن به عدمیت شرور یا ملازمی و تبعی بودن شـر بـا خیـر، در صـدد حـل آن برآمـده انـد.
همان گونه که علی (ع ) در روایتی به زیبایی این مطلب را ترسیم کرده اند (ابن ابی الحدید، ١٣٧٨: ٢٢/٧)؛ و صفات ذاتی خدا، در مرحله فعلی به دلیـل تربیت و پرورش انسان ، به واسطه صفاتی مانند ربوبیت یا قیومیت ، کرانه مند می شوند.