چکیده:
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر مدل فرانظری بر راهبردهای مقابله ای بیماران مرد وابسته به مواد تحت درمان نگهدارنده با متادون در شهر نجف آباد بود.روش: طرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی همراه با گروه گواه بود و ارزیابی در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری انجام گرفت. جامعه آماری شامل تمامی مردان تحت درمان با متادون در مراکز ترک اعتیاد شهر نجف آباد از تابستان سال 1392 بود. از این بین،30 نفر به عنوان نمونه پژوهش با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش علاوه بر دریافت متادون، از 10 جلسه درمان گروهی به شیوه مدل فرانظری در طی 2 ماه بهره برد و گروه گواه تنها تحت درمان با متادون باقی ماند. پرسش نامه راهبردهای مقابله با موقعیت های فشارزا مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل کواریانس نشان داد که درمان مبتنی بر مدل فرانظری تاثیر معناداری بر مجموع راهبردهای مقابله ای در پس آزمون داشت (001/ 0> p)، اما این نتایج تفاوت معناداری را در نمرات پیگیری نشان نداد.نتیجه گیری: بر اساس یافته های به دست آمده می توان گفت: درمان مبتنی بر مدل فرانظری در بهبود راهبردهای مقابله ای مردان وابسته به مواد تحت درمان با متادون موثر است و می تواند به عنوان یک مداخله درمانی مناسب در درمان علائم روانشناختی اعتیاد به کارگرفته شود.
Objective: The aim of this study was to investigate the effectiveness of therapy based on trans-theoretical model (TTM) in coping strategies among male substance dependent patients under methadone maintenance therapy in Najaf Abad city.
Method: To this end، a quasi-experimental research design along with control group was employed the relevant evaluation was performed in pre-test، post-test، and follow-up stages. The statistical population of this study consisted of all the male patients under methadone maintenance therapy in Addiction Treatment Centers of Najaf Abad City within the summer of 2013. From among this population، the number of 30 participants was selected as the study sample via multi-stage random sampling method and these participants were then randomly assigned to experimental (n=15) and control(n=15) groups. The experimental group received 10 sessions of therapy based on trans-theoretical model within 2 months in addition to receiving methadone، whereas the control group only remained under methadone maintenance therapy. Coping Inventory of Stressful Situations was used in this study for data collection purposes.
Results: The results obtained from covariance analysis showed that the therapy based on trans-theoretical model was effective in the improvement of coping strategies in the posttest (P < .001); however، these results did not show any significant difference in coping strategies scores in the follow-up stage.
Conclusion: According to these results، it can be concluded that therapy based on trans-theoretical model can be used as an appropriate intervention in addiction treatment.
خلاصه ماشینی:
"نتیجه گیری: بر اســـاس یـافته های به دســـت آمده میتوان گفت : درمان مبتنی بر مدل فرانظری در بهبود راهبردهای مقابله ای مردان وابســـته به مواد تحت درمان با متادون مؤثر اســـت و می تواند به عنوان یک مداخله درمانی مناسب در درمان علائم روانشناختی اعتیاد به کارگرفته شود.
Waldron, Slesnick, Brody, Truner 7.
بنـابراین بر اســـاس یافته های پژوهش های قبلی مبنی بر اثربخشـــی درمان فرانظری در افراد وابسـته به مواد و با توجه به اینکه عدم اسـتفاده درست و به موقع از راهبردهای مقابله ای در مواجهه با مشـــکلات و اســـترس های روزمره یکی از علت های عمده عود وشـــروع مجدد مصـرف در افراد وابسـته به مواد میباشـد، این پژوهش قصد دارد تا میزان اثربخشی درمان مبتنی بر مـدل فرانظری را در بهبود راهبردهـای مقابله ای بیماران مرد وابســـته به مواد تحت درمان نگهدارنده با متادون مورد بررسی قرار دهد.
بنابراین واضـح اسـت که آموزش های روان شناختی از جمله آموزش های موجود در درمان مبتنی بر مدل فرانظری بخشــی از منابع بالقوه در بهبود راهبردهای مقابله ای را فراهم آورده و بخشی دیگر به تغییر سبک زندگی افراد وابسته به مواد مربوط میگردد.
Carver amp; Scheier بعدی اثربخشـی درمان مبتنی بر مدل فرانظری بر بیماران وابسـته به دیگر مواد از جمله مواد محرک مورد بررســـی قرار گیرد."