چکیده:
محله سلطان ميراحمد بخشي از محدوده تاريخي كاشان است كه خصوصيات منحصربه فردي دارد. قرارگيري در مجاورت عناصر ارزشمندي از شهر سلجوقي و وجود خانه هاي باارزش كه از نمونه هاي مهم در ايران به شمار مي آيند، ازجمله اين خصوصيات است. باوجوداين، محله يادشده همچون ديگر بخش هاي محدوده تاريخي كاشان دستخوش تغيير و تحولات ناشي از توسعه شهري و ساخت وسازهاي جديد شده است؛ ساخت وسازهاي ناشي از طرح هاي جامع و تفصيلي كه بنا بر سنت شهرسازي چند دهه اخير، علاقه و توجهي به شناخت و درك صحيح از يك محدوده تاريخي شهري ندارند. ازاين رو با وجود برخي تلاش هاي صورت گرفته در جهت حفظ نسبي، محله سلطان ميراحمد از تغييرات حاصل از تحولات شهري دهه هاي اخير بي نصيب نبوده است. حفظ يك محدوده شهري تاريخي به ميزان قابل توجهي به شناخت آن مربوط است. بدين سبب اين مقاله در پي مطالعه و معرفي خصوصيات اصلي و عناصر مهم تر بافت شهري محله و همچنين بررسي و مطالعه آسيب هاي وارد بر آن است. در اين پژوهش كه بيشتر بر مطالعات ميداني استوار بوده، به مطالعه عناصر مهم بافت و نقش آن ها در محدوده شهري مورد نظر پرداخته شده است. همچنين تلاش شده تا وضعيت فعلي بافت با آخرين وضعيت ثبت شده اصيل كه در تصويرها و عكس هاي هوايي قابل مشاهده است، مقايسه شود. اين مقايسه تفاوت ساختار و الگوي شهري محله در گذشته و حال حاضر را آشكار مي كند و همچنين اثرات ثانوي اين تغييرات و دگرگوني ها را كه موجب بروز اثراتي چون حذف و الحاق اندام هاي شهري و آشفتگي بصري شده است، به تصوير مي كشد.
خلاصه ماشینی:
(نـک : آثار تاريخي شهرستان هاي کاشان و نطنز، ص ٧٠ و ٧١) ساخت قلعه بر گسترش محدودة مسکوني محله تقدم زماني داشـته اسـت ؛ ازايـن رو قرارگيري محله اي مسکوني در کنار يک قلعۀ خشتي سلجوقي که شکل و ساختار محله را تحت تأثير خود قرار داده و گسترش آن را محدود کرده ، بـه خصـوص از نظـر شـکل کلي بافت حائز اهميت است .
محدودة مورد مطالعه و فضاهاي شهري آن مهم ترين فضاهاي شهري اين محدوده عبارت اند از مرکز محلۀ سلطان اميراحمد، فضـاي تقسيم مقابل مقبرة چهل دختران ، گذر شمالي خانه بروجرديها و گذر وليعصـر کـه در ادامه بررسي و معرفي خواهند شد.
/ / / ترسيم ٥: نماي سه بعدي فضاي شهري (منبع : نگارنده ) ترسيم ٦: مقاطع فضاي شهري (منبع : نگارنده ) / پژوهش نامه کاشان شمارة ششم (پپاپي ١٤) بهار و تابستان ١٣٩٤ ترسيم ٧: فضاي مقابل مقبرة چهل دختران (منبع : نگارنده ) / / / / / / / / محلۀ سلطان ميراحمد کاشان (ساخت محله و...
نقشۀ ٤: جانمايي مرکز محلۀ سلطان ميراحمد و تصاوير ارائه شده از آن در محدودة مورد مطالعه (منبع : نگارنده ) تمامي فضاهاي شهري مورد مطالعه در اين مقاله همچون مرکز محلۀ سلطان ميراحمد (شکل ٧ و ٨)، فضاي شهري مقابل مقبرة چهل دختران (شـکل ٩) و گـذر مقابـل خانـۀ بروجردي ها (شکل ١٠ و ١١)، دچار آشفتگي بصري و مشکلات يادشده هستند.