چکیده:
واژه قانون طبيعي به رغم تكراري بودنش در دورههاي مختلف، حامل معاني و مفاهيم متفاوتي بوده است. معناي نوين قانون طبيعي در قرون هفدهم و هجدهم ميلادي در بسترسازي جوامع دموكراتيك نقش بسزايي داشته و با مقوله حقوق انتخابات مرتبط است. لذا قدرت انديشه قانون طبيعي از اين روست كه در تبيين ايجاد دولتهاي مدرن و ايفاي نقش جديد سياسي مردم اهميت بسياري داشته است. بنابراين رد پاي عميقي از آن در قانون اساسي اغلب كشورهاي دموكراتيك و همچنين در بعضي از حقوق موضوعه از جمله حقوق انتخاباتي ديده ميشود. در واقع حقوق انتخابات دموكراتيك در جوامع مدرن بر مبناي حقوق طبيعي بشر كه مدرنيزه شده بود، تحقق يافت و در بسياري از قوانين اساسي تضمين گرديد. بسياري از مقولات حقوق بشري چون آزادي، برابري، حق مشاركت سياسي در توجيه حقوق انتخابات دموكراتيك به كار گرفته شد و به نوعي منجر به بقا و پويايي اين مفاهيم در ادبيات و نظم حقوقي عصر مدرن گرديد.
خلاصه ماشینی:
لذا قدرت اندیشه قانون طبیعی از این روسـت کـه در تبیین ایجاد دولت های مدرن و ایفای نقش جدید سیاسی مردم اهمیت بسیاری داشته اسـت .
لذا در این مقاله سعی می شود تا پیوند میان قانون طبیعی و حقوق انتخاباتی بررسی گردد و به سه سؤال در سه بخـش پاسـخ داده شود: ١- مفهوم قانون طبیعی در دوران مختلف دچار چه تغییراتی شـده اسـت ؟ ٢- چـه عواملی سبب تحقق عی ی حقوق طبیعی افراد گردید؟ ٣- ارتباط میان قانون طبیعی با حقـوق انتخاباتی در چیست ؟ ١- مفهوم قانون طبیعی و سیر تحول آن قانون طبیعی که از آن به عنوان «مجموعه قواعدی برتر از اراده حکومت و غایت مطلـوب انسان » یاد می کنند (کاتوزیان، ١٣٨٧: ١١٠).
١-٣- قانون طبیعی مدرن (حقوق بشر جمعی ) در قرن نوزدهم با ایجـاد مکاتـب مختلـف از جملـه مکتـب تـاریخی ، تجربـی ، تحققـی و نظریه های مادی توانایی عقل در به دست آوردن قواعد عالی حقوقی مورد تردید قرار گرفت ؛ اما نتیجه چنین امری تن دادن به اراده مطلق دولت ها بود.
بـه صـورت کلـی برجستگی نظر لاک را باید در چند مورد ذکر کرد: ١- انسان دارای حقوق طبیعـی چـون آزادی ، مالکیت و احترام است که روابط او با هم نوعانش بر اساس قانون طبیعی تنظیم می گردد.
آنچه که اساسا سبب ارتباط میان حق بشری و حـق انتخابـاتی می شود مفهوم حق است ، یعنی بنیان حق انتخاباتی ، ذیحق دانستن افراد بشـری اسـت کـه البته همانطور که توضیح داده شد، ذیحق بودن افراد در صحنه سیاسی خود ناشی از اصول اولیه برابری ، آزادی ، عدالت و از این قبیل حقوق طبیعی است .