چکیده:
در این مقاله ، اطلس زبانی جامعی از گونه های ترکی آذری در استان آذربایجان غربی ارائه می شود و روشی برای اندازه گیری درجة تراکم تفاوت های واژگانی ، آوایی ، ساختواژی و نحوی ، در میان گونه های ترکی آذری ، طرح می گردد. بدین منظور، چهار سطح زبانی «واژگانی »، «آوایی »، «ساختواژی » و «نحوی »، در نظر گرفته شده و سپس ، درهم فشردگی کلی مقوله های زبانی در یک منطقة جغرافیایی ، بر اساس مفهوم واین رایش اندازه گیری گردیده است . تحلیل داده ها نشان می دهد که ، از میان همة سطوح و گونه های زبانی در استان آذربایجان غربی ، ویژگی های واج شناختی ، در قیاس با سطوح واژگانی ، ساختواژی و نحوی ، به تفاوت های اجتماعی و منطقه ای حساس تر است . بنابراین ، با در نظر گرفتن تفاوت میان گویش و لهجه ، باید گفت که گونه های مختلف ترکی آذری گویش نیستند، بلکه زیرلهجه های آن محسوب می گردند.
خلاصه ماشینی:
"بررسی گونه های زبانی در استان آذربایجان غربی با روش 1 فاصله سنجی گویشی هیوا اسدپور** (کارشناس ارشد زبان شناسی همگانی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات تهران ) در این مقاله ، اطلس زبانی جامعی از گونه های ترکی آذری در استان آذربایجان غربی ارائه می شود و روشی برای اندازه گیری درجة تراکم تفاوت های واژگانی ، آوایی ، ساختواژی و نحوی ، در میان گونه های ترکی آذری ، طرح می گردد.
گویش شناسی سنتی در بررسی انطباق های جزئی مشخصه ها و نیز الگوهای زبانی ای که با یکدیگر همپوشانی ندارند با مشکل مواجه می شود؛ از همین رو، سگوی (١٩٧٣: ٢٢-٢٤) و گویبل (١٩٨٢: ١٥٧؛ ١٩٨٤: ١٩١-١٩٣) استفاده از نظریة تراکم ویژگی های زبانی را برای تحلیل الگوهای گویشی مطرح ساختند و بدین ترتیب ، چشم انداز روش فاصله سنجی گویشی را ترسیم کردند.
٧. نتیجه گیری بر اساس تحلیل های انجام شده در این بررسی ، داده ها نشان می دهند که ، از میان همة سطوح و گونه های زبانی در استان آذربایجان غربی ، ویژگی های آوایی ، در قیاس با سطوح واژگانی ، ساختواژی و نحوی ، به تفاوت های اجتماعی و منطقه ای حساس تر است ؛ بنابراین ، با در نظر گرفتن تفاوت میان گویش و لهجه ، باید گفت که گونه های مختلف ترکی آذری گویش نیستند، بلکه لهجه های آن محسوب می گردند."