چکیده:
مبادی و سرچشمه های فرهنگ ایران، همواره به باورها و داستان ها و اسطوره هایی مربوط می شده که هر کلام زائیده تخیل جمعی، در بیان آرزوهای برآورده نشده قومی بوده اند. اسطوره ها و افسانه ها رویاهای جمعی و غیر شخصی اند که در هر زمان بنابر شرایط و اوضاع خاص اجتماعی می توانند بار معانی جدید را بپذیرند. برداشت سمبلیک و استعاری از اساطیر و افسانه ها به قدرت تخیل و آگاهی شاعر از آنها بستگی دارد. بررسی نمود اسطوره و حماسه در سخن یک شاعر جز آنکه از دید دانش اسطورهشناسی دارای ارزش بسیار است به دستاوردهای ارزندهی جامعهشناسیک فراوانی نیز میانجامد، از آن میان به شناخت ارزشهای اجتماعی و پسند و ناپسندهای مردمان یا حاکمان هر دوره از لابهلای بازتاب اسطوره و حماسه در سخن شاعران میتوان دست یافت. این مقاله با عنوان «تجلی اسطوره در شعر دفاع مقدس با تاکید بر آثار قیصر امین پور و علی معلم»که با روش تحلیلی- توصیفی انجام گرفته است، برآن است ضمن تعریف واژه ها و اصطلاحات اسطوره ای، به بیان و معرفی اسطوره های به کار گرفته شده در شعر این دو شاعر همراه با شاهد شعری بپردازد.
خلاصه ماشینی:
"1-1- بیان مسأله ارتباط اسطوره با ادبیات به طور عام و با شعر جنگ به گونۀ خاص به این دلیل است که گاهی واژه های اساطیری به گونۀ تلمیح، استعاره و تشبیه در آثار شاعران دفاع مقدس به کار می رود که ما باید از آنها مطلع باشیم تا درک درستی از معنای شعر جنگ داشته باشیم لذا این جستار در نظر دارد که اولا مخاطب خود را با تلمیحات اسطوره ای در شعرجنگ آشنا کند، ثانیا از آثار قیصر امین پور و علی معلم شاهد مثالهایی بیاورد که بر اساس مشبه به های اسطوره ای بوده است.
که رخت سعادت به آسمان بردی هم از مضیق زمین زیرکانه جان بردی (علی معلم،54:1387) 2-4-1-4- اسطوره آتش یکی از تأثیرگذارترین عناصری که در شکل دهی تمدن بشری نقش چشمگیری داشته است آتش است، عنصری که بهره گیری از آن در تمام دنیا مرسوم بوده و اقوام گوناگون در دورانی که تهیه آتش کاری دشوار بود با دیده ی احترام و تقدس به آن می نگریستند و در کنار آن می نشستند و با برپایی جشنها و مراسم، بر گرد آن به رقص و پایکوبی می پرداختند جوامع آریایی نیز از دیر باز به اهمیت آتش پی بردند و این عنصر زیبای طبیعی در میان قبایل زیادی از آریایی ها، آنچنان اهمیت یافت که این اهمیت در دنیای بشری منحصر به فرد است اهمیت تقدس آتش در میان جوامع آریایی به زمانی باز می گردد که آریایی ها دوره ی جاهلیت را طی می کردند و سرزمین اولیه آنها که در سرما در مدت زیادی در سال بر آن حکم فرما بوده آتش را بیشتر و بیشتر به سمت تقدس و احترام پیش می برد در دوره ای که آریائیان در کنار هم می زیستند و عقاید ابتدایی و جاهلی بر آنها حکم فرما بود."