چکیده:
موضوع دعوت به مداخله و ارتباط آن با حق تعیین سرنوشت مردم از جمله موضوعات بحث برانگیز در حقوق بین الملل معاصر است. جنگهای داخلی اخیر در خاورمیانه و برخی کشورهای شمال آفریقا نیز بر اهمیت این موضوع افزوده است.با توجه به این که برخی اسناد بین المللی، آرایی از دیوان بین المللی دادگستری و رویه ی اکثر دولتها، مداخله نظامی دولتهای ثالث، جهت حمایت از دولت حاکم، که در حال نبرد با شورشیان است را به رسمیت شناخته اند، اما نمیتوان ارتباط چنین مداخلاتی را با جنبه داخلی حق تعیین سرنوشت مردم و حقی که مردم یک جامعه برای مشارکت و تاثیرگذاری در امور حاکمیتی دارند نادیده انگاشت؛ حقی که به موجب آن اراده مردم را به سمت و سوی دموکراسی و حاکمیت قانون در جامعه بین المللی سوق میدهد. از آن جایی که در سایه مداخلی خارجی ممکن است به اعتبار این حق خدشه وارد شود، لذا به همان نسبت که این مداخلات مشروع و قانونی جلوهگر شود، ضمن مشروعیت بخشیدن به چنین مداخلاتی، در تطابق بیشتر با حق تعیین سرنوشت مردمخواهد بود. لذا در این مقاله نگارنده به دنبال به تصویر کشاندن تقابل حق دعوت به مداخله دولت حاکم از یک سو و جنبه داخلی حق تعیین سرنوشت مردم از سوی دیگر، تاثیرات متقابل آن با یکدیگر، شناسایی تعارضات احتمالی و تعیین قواعد حقوقی حاکم بر آن است.
کلیدواژه ها
خلاصه ماشینی:
"٤کوینسی رایت ٥ در کتاب خود تحت عنوان"نقش حقـوق بـین الملـل در از بـین ٣- تهیه سلاح یا سایر ادوات جنگی برای هر یک از طرفین مخاصمه داخلی ٤- اعطای هرگونه کمک مالی یا اقتصادی به هر یک از طرفین مخاصمه داخلی با احتمال تاثیرگذاری در نتیجه جنگ داخلی به غیر استثنائات مندرج در بند دوم ماده ٣ ٥-در دسترس قرار دادن قلمرو سرزمینی به هر یک از طرفین مخاصمه داخلی یا اجازه به آنها به منظور استفاده از آن و انجام عملیات یا تدارک و پایگاهی برای پناهندگان، عبور نیروهای منظم یا غیر منظم ، یا به منظور انتقال ادوات نظامیو همچنین انتقال اطلاعات نظامیبه هر یک از طرفین درگیر ٦- شناسایی زود هنگام حکومت موقت که کنترل موثری بر مناطق قابل توجهی از سرزمین دولت مورد نظر ندارد See The Institute of International Law, The Principle of Non-Intervention in Civil Wars, Eighth Commission, Rapporteur : Mr Dietrich Schindler, Session of Wiesbaden – ١٩٧۵, article ٢,p ٢ ١.
سوالی که میتوان مطرح نمـود آن اسـت ، دولـت حاکمیکه در حال مخاصمه با گروههای جدایی طلب مدعی حق تعیین سرنوشت است از حق دعوت به مداخله برخوردار است ؟ به عنوان نمونه در جریان بحران کوزوو، آیـا دولت صربستان حق داشته از کمک نظامیخارجیان برای سرکوب جدایی طلبان استفاده نماید یا در زمان درگیریهای اوکراین دولت جدید ایـن کشـور حـق داشـته از کمـک سایرین استفاده نماید؟ همان طور که طرفداران حق جدایی چاره ساز در توجیه این حق اظهار داشـته انـد، اگر دولت حاکم ، حقوق اساسی گروههای جدایی طلب را به طور سیسـتماتیک نقـض کند یا این گروهها مورد حمله آشکار دولت مرکزی قرار گیرند به نظر میرسد در چنین وضعیتی مداخله خارجیان جهت کمک به دولت حاکم قابل قبول نباشد."