چکیده:
«اهل كتاب» به عنوان پيروان اديان الهي پيش از اسلام، رفتار ثابتي در برخورد با مسلمانان نداشتند. هرچند دست كم گروهي از آنان، با ابراز دشمني نسبت به مسلمانان، هجمه هاي گوناگوني را بر آنان وارد كردند كه تهاجم اقتصادي يكي از آنهاست. اين مقاله با روش توصيفي ـ تحليلي، به بررسي تهاجم اقتصادي اهل كتاب بر اسلام پرداخته، نشان مي دهد كه اسلام در برابر اين هجمه ها با اتخاذ رويكردها، روش ها و ابزارهاي موثر، واكنش هاي لازم را از خود نشان داده، و با رصد دقيق و كنترل اوضاع اهل كتاب و مسلمانان، گام هاي موثري براي كاهش خطرات اين تهاجم ها برداشته است. قرآن، و سيره معصومان عليهم السلام، هدايت فكري و عملي مسلمانان، را در حفظ امنيت اقتصادي و صيانت از اقتدار همه جانبه جامعه اسلامي بر عهده داشتند. توجه به سلامت اقتصاد داخلي، قطع وابستگي به بيگانگان، كنترل امور اقتصادي اهل كتاب و هزينه مالي براي پيشبرد امور دفاعي، از بارزترين اموري است كه در اين راستا اسلام بدان ها توجه كرده است.
As the followers of divine religions before Islam، “the followers of the Book " did not have a rigid attitude about their relations with Muslims، though some of them at least expressed hostility against Muslims and launched various kinds of onslaughts against them، including an economic war. Using a descriptive- analytical method، the present paper which examines the economic war waged by the followers of the Book، shows that Islam adopted effective measures، used efficient methods and tools، and showed necessary reactions against these attacks. Following a proper procedure to monitor and control the situation of the followers of the Book and Muslims، Islam took drastic steps to diminish the risk of such onslaughts. The Quran and lifestyle of the Infallibles guided Muslims ideologically and practically and contributed to ensuring economic security and their absolute sovereignty over the Islamic community. Fostering the wellbeing of domestic economy، preserving national independence، controlling the economy of the followers of the Book and their defense budget are among the most important issues on which Islam emphasizes in this regard.
خلاصه ماشینی:
"روشن است معصومان علیهم السلام به عنوان رهبران جامعة اسلامی نمی توانستند در برابر این هجمه های اهل کتاب، دست روی دست گذاشته، بدون هیچ اقدام دفاعی، نظاره گر اوضاع باشند، بلکه سیرة ایشان نشان می دهد که آنان با اتخاذ راه کارهای دفاعی متناسب و کارآمد و اعلام مواضع صحیح، به کمک مسلمانان در مقابل این تهاجم ها مقاومت و ایستادگی کردند.
1. وضع و بیان احکام اسلامی کراهت مشارکت اقتصادی فرد مسلمان با یهودی، نصرانی و مجوسی، جز در تجارتی که با حضور فرد مسلمان انجام شود و فرد مسلمان در آن تجارت غایب نباشد(کلینی، 1407ق، ج5، ص286)، عدم جواز استفاده از حق شفعه توسط فردی از اهل کتاب، در جایی که مسلمانی با رعایت ضوابط، با اهل کتابی شریک شد(حر عاملی، 1409ق، ج۱۷، ص۳۲۰) و منع ارث بردن یهودی و نصرانی از مسلمان(کلینی، 1407ق، ج7، ص143)، نمونه هایی از احکام ثمربخش در بعضی از روش های معصومان علیهم السلام هستند که پیش از این بدان ها اشاره شد و مهم تر از این موارد، جزیه ای است که به حکم خداوند، در قرآن و دستور معصومان علیهم السلام از اهل کتاب ستانده می شد و منافع زیادی را برای مسلمانان برای قدرت یافتن در برابر اهل کتاب و از بین بردن خطر تهاجم های آنان به ارمغان می آورد."