چکیده:
منظومه آرش كمانگير، يكي از شاهكارهاي برجسته در حوزه منظومه هاي روايي است. سياوش كسرايي با به كارگيري شگردهاي زمان روايي، اسطوره آرش را در حوزه ادب معاصر تا ابد زنده نگه داشت. اين جستار با بررسي تداوم زمان در اين منظومه و انواع شگردهاي روايي در بخش تداوم كه دربرگيرنده حذف، درنگ، چكيده و صحنه مي شود، بر اساس نظريه ژرار ژنت پرداخته و در نهايت از داده هاي به دست آمده، نتيجه گيري شده است. در اين منظومه، بيش از همه از شگرد حذف، استفاده شده است. پانزده مورد حذف در كل منظومه، بيانگر اهميت و عدم اهميت برخي رويدادها نسبت به ديگري است. همچنين اين عامل بيانگر صدا، انگيزه و محرك اصلي راوي آن است. بيشترين شگرد روايي تداوم از آن حذف است اما از هشت مورد توصيف، پنج مورد چكيده و صحنه نيز بهره گرفته شده است. هر چند كه بسامد حذف از توصيف بيشتر است اما در نهايت اعمال توصيفات ايستا و مقتدرانه بر حذف ها و چكيده ها مي چربد. دو شگرد حذف و چكيده با ابزار ديگري تحت عنوان ايجاز با يكديگر خلط شده و سبب شتاب مثبت در رويدادهاي بي اهميت يا كم اهميت روايت شده اند. توصيفات اغلب براي آشناسازي خواننده با فضا و صحنه است. هر چه توصيف يك رويداد طولاني تر است، نشان دهنده اهميت آن رويداد در پيكره كل روايت است. اهميت سرعت/پويايي رويدادها سبب تمركز ما بر برخي رويدادها مي شود و بي اهميتي نسبت به برخي رويدادها. بسامد مكرر و توصيفات در نهايت سبب بخشيدن شتاب منفي به روايت شده اند.
خلاصه ماشینی:
"روش تحقیق این جستار با تکیه بر منابع کتابخانه ای، به روش تحلیلی ، صورت گرفته اسـت ؛ نگارنـده پس از ذکر مقدمه ای درباره ی نظریه ی روایی ژرار ژنت و تمرکز بر بخش تـداوم زمـان ، به بررسی تداوم زمان و چهار زیرمجموعه ی آن (حذف ، درنـگ ، چکیـده و صـحنه ) در منظومه ی «آرش کمان گیر» از سیاوش کسرایی پرداخته و پس از آن ، پیشینه ی تحقیق و روش آن ارائه شده و در پایان بر اساس داده های به دست آمده ، نتیجه گیری شده است .
اغلب توصیفات نیز سبب تمرکز خواننده بر برخی رویدادها میشود؛ به عبارتی، هرچه توصیف یک رویـداد طـولانیتـر است ، اهمیت آن رویداد در پیکره ی کل روایت بیشتر است ؛ برای مثال ، اگـر توصـیفات درباره ی معرفی آرش ، طولانی شده بدان سبب است که محتوای اصـلی روایـت ، حـول این شخصیت میچرخد؛ اگر توصـیفات و گفتـه هـای عمـو نـوروز دربـاره ی زنـدگی ، طولانی شده بدان سبب است که نشان داده شود با تـلاش ، همـت و غیـرت انسـان هـا، زندگی و سرنوشت چگونه دگرگون میشود.
در نمودار زیر اهداف دو راوی منظومه که عبارتند از: راوی سوم شخص (سیاوش کسرایی) و عمـو نـوروز، از ابـزار روایـی حـذف در تـداوم زمـان روایـت ، نشـان داده شده است : نقش مکملگری و ایجاد تأمل بیاهمیتی به معنای موضوع ادامه ی زندگی غیرت و برجسته کردن حس انتظارو تعصب و نفرت چشم به راهی رساندن به اوج برای بیان هیجان و جمع احساسات حواس مخاطب ٤."