چکیده:
الگوی مصرف اسلامی، اقتضا دارد تا افراد مجاز باشند از درآمدهای خود در حد کفاف بهرهمند شوند و برای اشخاصی که واجبالنفقه آنان هستند نیز در همین حد هزینه نمایند. در روایات، مصرف بیش از حد کفاف مصداق اسراف دانسته شده و مورد نهی قرار گرفته است. دولت نیز موظف است به گونهای برنامهریزی نماید تا زمینۀ درآمد و مصرف برای تمام افراد جامعه در کفاف فراهم شود. امّا بعضی از اندیشمندان اسلامی، با تمسک به برخی روایات، مدعی هستند که توسعه در مصرف، حد مطلوب مصرف اسلامی است و مصرف به میزان توسعه، اسراف محسوب نمیشود. بنا بر این، مطلوب است همۀ افراد تا حد توسعه در مصرف برای اشخاصی که وجبالنفقه آنان هستند، امکانات فراهم نماید و همچنین دولت موظف است برای این حد از درآمد و مصرف برای تمام افراد جامعه برنامهریزی کند. این تحقیق به روش مطالعه کتابخانهای و تحلیل متن منابع اسلامی با تبیین مفهوم کفاف و توسعه در مصرف، اثبات میکند که مقصود روایات و آموزههای دینی از توسعه در مصرف همان حد کفاف است.
خلاصه ماشینی:
رابطه کفاف و توسعه در مصرف بر اساس روایات اسلامی احمد علی یوسفی 1 چکیده الگوی مصرف اسلامی، اقتضا دارد تا افراد مجاز باشند از درآمدهای خود در حد کفاف بهرهمند شوند و برای اشخاصی که واجبالنفقه آنان هستند نیز در همین حد هزینه نمایند.
با این حال، بعضی اندیشمندان اسلامی با تمسک به ظاهر برخی روایات مدعی هستند که توسعه و گشایش در مصرف برای افراد واجبالنفقه انسان فراتر از حد کفاف بوده و امری مطلوب و مورد تأکید است.
از آنجایی که توسعه و گشایش امری مطلوب و مورد تأکید برای عموم مردم است، بنا بر این، این حد از مصرف به عنوان هدف نظام اقتصادی اسلام باید مورد توجه قرار گیرد و برای عموم جامعه چنین شرایطی از طرف دولت و سایر مردم فراهم گردد، نه حد کفاف.
1 بر اساس آنچه بیان شد، ما با یک پرسش اساسی مواجه هستیم که عبارت است از: آیا حد کفاف از مصرف با حد توسعه در مصرف تفاوت دارد؟ در این صورت، بر افراد مستحب است تا افزون بر تأمین حد کفاف، تا حد توسعه برای کسانی که واجبالنفقه آنان هستند، امکانات زندگی را فراهم کنند، و نیز بر دولت اسلامی نیز لازم است تا به گونهای برنامهریزی نماید که مردم بتوانند در حد توسعه و گشایش از امکانات زندگی بهرهمند گردند؟ متناسب با پرسش اصلی، فرضیۀ تحقیق عبارت است از: حد توسعه مورد تأکید در آموزههای دینی، همان حد کفاف است، نه بیش از آن.