چکیده:
در سال هاي اخير دگرگوني هاي عميقي در سطوح خرد و كلان در همه جوامع از جمله ايران رخ داده است و مطالعه جنبه هاي ثابت و متغير زندگي اجتماعي براي پژوهشگران و مديران جامعه اهميت ويژه اي يافته است. پژوهش هاي طولي از مهم ترين روش هايي است كه براي مطالعه دگرگوني هاي اجتماعي مورد استفاده پژوهشگران در مغرب زمين قرارگرفته و اخيرا در قالب پيمايش هاي طولي و مطالعات پانل سنجش نگرش هاي اجتماعي رونق فراوان يافته است. در ايران چنين پژوهش هايي هنوز در مراحل آغازين خود است. به همين دليل، پژوهشگران اجتماعي ايراني به جنبه هاي روش شناسانه پژوهش هاي طولي توجه چنداني نكرده اند. اين مقاله با معرفي پژوهش هاي طولي، اهميت آن ها براي پژوهشگران و سياست گزاران اجتماعي را توضيح داده و انواع، هدف ها، كارآيي و قابليت ها و نيز مسائل و مشكلات آن ها را مورد بحث قرارمي دهد تا باب چنين مباحثي گشوده شود و كمبودي كه در اين زمينه وجود دارد تا حدي جبران شود.
خلاصه ماشینی:
"(Duncan and Kalton, 1987: 107-108 با وجود پر هزینه بودن پژوهش های طولی، پژوهش گران، تحلیل گران و برنام ه ریزان اجتماعی علاقة وافری به اجرای آن ها دارند و دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی دولتی و خصوصی، به ویژه در سا لهای اخیر، در این زمینه سرمایه گذاری قابل توجهی کرد ه اند دلیل آمادگی برای سرمایه گذاری در چنین تحقیقات پر هزین ه ای .
طرح پانل آینده نگر 2 که در آن داده های تحقیق با سنجه های یکسان یا مشابهی در مقاطع زمانی مختلف از یک جمعیت جمع آوری می شوند، ولی در هم ة مراحل نمون ة جمعیت یکی است (همان افراد مرحله اول هستند).
دوم این که، در طول زمان افراد جدیدی به جمعیت مورد مطالعه وارد می شوند و این امر باعث می شود تا نمونه اولیه پانل در مراحل بعد دیگر بازنمای جمعیت با آنکه برای حل این دو مشکل روش هایی پیشنهاد .
(Duncan and kalton, 1987: امکان پذیر می کنند ( 104 پیمایش پانل دوپاره: همان طور که شکل 4 نشان می دهد، یک طرح پیمایشی پانل دوپاره، ترکیبی است از یک طرح پیمایشی مکرر و یک طرح پانل و یا پانل چرخشی قسمت پانل را می توان برای سنجش تغییرات فردی عناصر نمونه .
با در نظر گرفتن این موضوع هر دو بخش پانل برای تامین اهداف زیر قابل استفاده هستند: برآوردهای مقطعی (هدف 1)، برآورد میانگین پارامترهای ارزش های جمعیت در طول زمان (هدف 2)، و برآوردهای تغییرات خالص (هدف 3)."