چکیده:
لزوم تعادل بخشی بین فعالیتهای اقتصادی روستا- شهری، ایجاب میکند تا سیاستهای توسعهای دولت در راستای شناسایی مزیت نسبی تولید محصولات داخلی و افزایش توان رقابتی آنها در داخل و خارج از کشور بهکار گرفته شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت و مزیت نسبی محصول سیبزمینی استان همدان در مقایسه با تولید این محصول در سایر نقاط کشور و همچنین، تأثیر سیاستهای توسعهای دولت در این زمینه میباشد. برای این منظور از ماتریس تحلیل سیاستی جهت بررسی مزیت نسبی محصول بر اساس آمار پایهای سالهای زراعی 92 تا 94 استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر این واقعیت است که با وجود کاهش حمایت مستقیم دولت از این محصول، هنوز پرداخت یارانه غیرمستقیم به نهادههای این محصول در استان بیشتر از میانگین کل کشور و وضع مالیات غیرمستقیم بر نهادهها در استان کمتر از میانگین کل کشور است. بهگونهای که شاخصهای بدستآمده از ماتریس تحلیل سیاستی نشاندهنده بهبود وضعیت سودآوری این محصول در استان همدان طی سالهای مورد مطالعه است.
In order to bring about rural-urban regional balance، the government needs to support products in which each region has comparative advantage. The main purpose of present study is to determine the impact of government policies on present situation of potato production in Hamedan and to determine its comparative advantage compare to other provinces of Iran. Policy analysis matrix is used to determine comparative advantage of potato using data collected for crop years of 2010-2012. The results show that in spite of a decrease in government’s support of the product the indirect taxes levied on the relevant inputs are smaller in Hamedan and the subsidies allocated for relevant inputs are bigger in Hamedan compared to other provinces. The indices of policy analysis matrix show improvement in profitability potato in Hamedan for period of study.
خلاصه ماشینی:
"از آنجاییکه محصول سیب زمینی به عنوان یکی از کالاهای اساسی در سبد خانوار و هم چنین ، به دلیل پست بودن آن در دهک های پایینی درآمد، سهمی بیش تر از بودجه خانوار استان همدان را به خود اختصاص میدهد، هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت و مزیت نسبی محصول سیب زمینی در استان است و در نظر دارد تا با استفاده از روش "ماتریس تحلیل سیاستی" مزیت این محصول را بررسی و آن را با کل کشور مقایسه کند.
جهت محاسبه هزینه هایی که دادههای آنها از کشاورزان گردآوریشده است ، از آنجاییکه قیمت های عوامل و مقدار استفاده از آنها در دو نوع کشت آبیاری بارانی و آبیاری جوی و پشته متفاوت هستند و به دلیل آنکه بنا بر آمار انتشاریافته ، ٩٨/١٧ درصد از اراضی کشت محصول سیب زمینی کشور با نظام بارانی آبیاری میشوند (آمارنامه کشاورزی، ١٣٩٢)، بنابراین هزینه نهادههایی مانند زمین ، نیرویکار و آب تعدیل شده و قیمت سایه ای نهادهها نیز با استفاده از روشی که در بخش پیش بیان شد، محاسبه گردید.
هرچه مقدار شاخص نسبت هزینه بازاری کوچک تر باشد، توانایی پرداخت نظام نهادههای داخلی در محصول رقابتی بیش تر است ؛ بنابراین ، همدان از وضعیت بهتری در مقایسه با سایر نقاط کشور برخوردار بوده و این مزیت در سال ٩٤ بهتر نیز شده است ."