چکیده:
در دهه های اخیر افزایش جمعیت و رشد شهر و شهرنشینی موجب افزایش اهمیت زمین و لزوم مدیریت کاربری آن شده است. نتایج رشد شهر در مسائل اجتماعی و محیطی مثل از بین رفتن زمینهای کشاورزی، رشد ناموزون شهرها و افزایش ترافیک دیده میشود. با توجه به پیچیدگی و پویایی محیط شهری و لزوم هدفمند نمودن تغییرات کاربری اراضی، تلفیق GIS و PSS در قالب سیستمهای حامی برنامهریزی مکانی (SPSS) اجتناب ناپذیر میباشد. هدف از انجام این تحقیق، توسعه یک سیستم حامی برنامه ریزی مکانی برای مدلسازی تغییر کاربری اراضی شهری (ULCMS) میباشد، به صورتی که برنامهریزان بتوانند به نحو مناسبی دانش کارشناسی را در قالب معیارها و وزنهای مورد نظر وارد کرده و تاثیر آنها را در نتایج کار ملاحظه نمایند. سیستم توسعه داده شده شامل ابزارهای ارزیابی تناسب زمین، محاسبه مساحت مورد نیاز کاربریها و تغییر کاربری اراضی میباشد. در این راستا، از مدلهای دسترسی، مدلهای همسایگی، روشهای تصمیمگیری چند معیاره، عملگرهای فازی، رگرسیون خطی، مدل ماکزیمم پتانسیل و بهینه سازی سلسله مراتبی استفاده شده است. ارزیابی عملی سیستم برای سنجش تغییر کاربریهای مسکونی، تجاری، صنعتی، زراعی و خدماتی برای سال 1395 و 1390 در شهر شیراز انجام گرفت. نتیجه این امر نشان میدهد که ULCMS به فهم بهتر کاربران، نمایش پیچیدگی سیستم کاربری اراضی و توسعه و بهبود استراتژیهای مدیریت کاربری اراضی کمک میکند تا تعادل بهتری بین گسترش شهری و حفاظت محیطی ایجاد کند.
خلاصه ماشینی:
"هدف از انجام این تحقیق ، توسعه یک سیستم حامی برنامه ریزی مکانی برای مدلسازی تغییر کاربری اراضی شهری (ULCMS) میباشد، به صورتی که برنامه ریزان بتوانند به نحو مناسبی دانش کارشناسی را در قالب معیارها و وزن های مورد نظر وارد کرده و تاثیر آنها را در نتایج کار ملاحظه نمایند.
هدف از این تحقیق توسعه یک سیستم حامی برنامه ریزی مکانی جهت تغییر کاربری اراضی شهری می باشد که Urban Land use Change Management System( ULCMS) نام دارد.
پنجره ULCMS برای محاسبه تأثیر کاربریهای موجود بر کاربری مسکونی آنالیز دسترسی دسترسی به عنوان یکی از عوامل موثر در فرایند تغییر، موجب گسترش رقابت اقتصادی در سطح شهر و تغییر ارزش زمین های مجاور سیستم حمل و نقل میگردد که این امر خود به تغییر کاربری منتهی می شود (عامری و برگ گل ، ١٣٨٥).
نقشه های تناسب کلی برای کاربریهای اصلی با اندازه سلول ١٠٠ متری در زیرسیستم تعیین تقاضا مساحت مورد نیاز کاربریهای مختلف در شهر شیراز در سال افق (١٣٩٥) با استفاده از برازش خطی مساحت کاربری های موجود طی سال های ١٣٨٠، ١٣٨٥، ١٣٩٠ تعیین گردید که نتایج آن در شکل ٩ نمایش داده شده است .
Pontius et al مدلسازی تغییر کاربری را در سیزده منطقه که با استفاده از پیاده سازی نه مدل Land،SLETH ،GEOMOD ،CLUE-S ،LTM ،SAMBA ،Logistic Regression،Enviroment Explorer و Use Scanner CLUE حاصل شده بودند، مورد ارزیابی و مقایسه قرار داده است و به این نتیجه رسید که شاخص سازگاری در منطقه های Cho Don، ،Kuala Lumpur ،Honduras ،Haidian ،Costa Rica و Perinet به ترتیب ٢١، ٢٣، ٢٨، ٣٨، ٤٣، ٤٩ و ٥٩ است ."