چکیده:
رشد اجتناب ناپذیر شهری طی دو دهه آینده در کشورهای کمتر توسعه یافته به یک چالش بسیار مهم برای برنامهریزان و مدیران شهری تبدیل خواهد شد. گسترش مناطق شهری، اثرات متفاوتی بر آب و هوا در مقیاس محلی و جهانی، در زندگی ساکنان این مناطق گذاشته است. بدین جهت در این پژوهش میزان تأثیرگذاری تغییرات ناشی از دگرگونی پوشش زمین و کاربری اراضی در یک بازه زمانی بلند مدت بر وضعیت آب و هوا در شهرهای شیراز و فسا بررسی و برای اطمینان از نرمال بودن سریهای سالانه از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف استفاده شد. همچنین روند سری زمانی فراسنجهای کمینه و بیشینه دما و رطوبت نسبی با استفاده از روشهای ناپارامتری من-کندال و تحلیل رگرسیون طی یک دوره 45 ساله (1966-2010) بررسی شدیافتههای پژوهش نشان داد کمیتهای کمینه دما و رطوبت نسبی فسا و کمینه و بیشینه رطوبت نسبی شیراز روند کاهشی و سایر کمیتها روند افزایشی داشتهاند. در ادامه اثرات تغییرات کاربری و نوع پوشش زمین در بازه زمانی 23 ساله (1987-2010) با استفاده تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست بر الگو دمایی در این دو شهر پرداخته شد. بر این اساس کاهش 113 و 7/5 کیلومتر مربعی کاربری بایر و افزایش 110 و 5/3 کیلومتر مربعی کاربری مسکونی به ترتیب برای شهرهای شیراز و فسا محاسبه گردید.
خلاصه ماشینی:
"بر این اساس پژوهش حاضر، جهت پاسخ به پرسش زیر طراحی شده است : ١- تغییرات کمی و کیفی کاربری اراضی و میزان توسعه شهری در دو شهر شیراز (کلانشهر) و فسا (در حال توسعه ) به چه میزان ؟ و تاثیر آن بر روند فراسنج های آب و هوایی، همچنین الگوهای دمای سطح زمین چگونه بوده است ؟ ضرورت و اهداف پژوهش با توجه به رشد فزاینده جمعیت و مهاجرت گسترده و بدون برنامه در مناطق شهری که علت اصلی کاهش کیفیت زندگی و برپایی کاربریهای نامتجانس است .
در این راستا هدف و مسئله اصلی در این پژوهش نخست آشکارسازی میزان تغییرات کاربری اراضی و سپس بررسی و مقایسه تاثیر و پیآمد تغییرات کمی و کیفی کاربری اراضی و توسعه شهری در دو شهر شیراز به عنوان یک کلانشهر و شهر فسا (در حال توسعه ) بر الگوهای دمای سطح زمین در گستره شهر و همچنین بر روند فراسنج های آب و هوایی (کمینه و بیشینه دما و میانگین ، کمینه و بیشینه رطوبت نسبی) با بکارگیری تصاویر ماهواره لندست در یک بازه زمانی بلند مدت می باشد.
پژوهش های انجام شده توسط ;٢٠٠٩ ,Amiri et al ;٢٠٠٦ ,Dengsheng and Weng) (٢٠١٠ , Jiang and Tian ;٢٠٠٥ ,Xiao et al ;٢٠١١ ,Xingping et al با به کارگیری داده های سنجش از دور به بررسی تأثیرات تغییرات پوشش زمین و کاربری اراضی بر دمای سطح زمین پرداختند؛ از سوی دیگر مطالعات جزیره حرارتی با استفاده از دادهای زمینی ( Holmer and ;٢٠٠٨ ,Han and Baik ;٢٠٠٤ Hawkins et al ;٢٠٠١ ,Torok et al ;١٩٩٩ ,Eliasson) نیز مورد بررسی قرار گرفته است ."