چکیده:
برای مقابله با شرایط کمآبی کنونی، یکی از اصلاحات پایه در حوزه آب، اصلاح قوانین و مقررات با هدف استقرار سازمانهای کارا و بهروز آب است. ازآنجاکه لازمه انجام هرگونه اصلاح قوانین و مقررات، شناختن وضعیت موجود قوانین جاری است، بنابراین در پژوهش حاضر وضعیت موجود و میزان اثربخشی قوانین آب و رابطه آن با عملکرد بخش آب موردتوجه قرار گرفت. برای رسیدن به اهداف تحقیق، یک مدل مفهومی برای تبیین ارتباط قوانین و عملکرد بخش آب ارائه و با استفاده از مدل معادلات ساختاری و آزمونهای مربوطه، روابط بین متغیرهای موجود در مدل ارزیابی شد. نتایج نشان داد کارشناسان بر این باورند که رفتار حقوقی رایج با اشکال مختلف منابع آب یکسان نیست و تفاوتهایی در برخورد حقوقی با منابع مختلف آب مشاهده میگردد. همچنین قوانین آب دارای تاثیر مثبت و معنیدار در عملکرد بخش آب است و عاملهای قوانین موجود در مشارکت بخش خصوصی، ذیحسابی و حل تعارضات، عوامل موثری در عملکرد بخش آب بهشمار میآیند. با توجه به نتایج پژوهش، برای ارتقای اثربخشی قوانین و عملکرد بخش آب، بازبینی قوانین موجود آب و تصویب قوانین بهروز مطابق با چالشهای آبی کنونی کشور ضروری بهنظر میرسد.
Reform of water rights is one of the pillars of institutional reform in the water sector. Clearly defined and enforceable water rights are important to face with the challenges of better management of water resources. This article provides an overview of the current situation and the water rights effectiveness and its relationship with the water sector performance. For this purpose، path analysis and relative tests were used. The results showed experts believe that the current legal behavior with various forms of water resources is different. As well as the effectiveness of the water rights has significant impact on the water sector performance and the existing rights factors in the private sector participation، accountability and resolve conflicts are the effective factors in the water sector performance. With regard to research results، it seems necessary review the existing water laws for promoting efficiency and performance of the water sector.
خلاصه ماشینی:
"اثربخشی و اصلاح قوانین موجود و تأثیر آن در عملکرد بخش آب: کاربرد تحلیل مسیر پرویز بیات ١، محمود صبوحی صابونی ٢، احمدعلی کیخا٣، محمود احمدپور برازجانی ، 1 5 عزتاله کرمی تاریخ دریافت : ١٣٩٤/٥/٧ تاریخ پذیرش: ١٣٩٤/٨/١٨ چکیده برای مقابله با شرایط کم آبی کنونی ، یکی از اصلاحات پایه در حوزه آب، اصلاح قوانین و مقررات با هدف استقرار سازمانهای کارا و به روز آب است .
برای شناخت بهتر روابط بین مؤلفه های قوانین آب و عملکرد بخش آب، یک مدل مفهومی ارائه شد و با استفاده از روش تحلیل مسیر، روابط علی متغیرهای موجود در مدل مورد آزمون قرار گرفت .
با توجه به نتایج پژوهش ، برای ارتقای اثربخشی قوانین آب و عملکرد بخش آب پیشنهادهای زیر ارائه می گردد: - بازبینی قوانین موجود آب (کلیه قوانین مرتبط با مالکیت ، بهرهبرداری، تأمین و حفاظت منابع آب) و تصویب قوانین به روز مطابق با چالش های آبی کنونی کشور - تمرکز بر اثربخشی قوانین آب با حذف و یا اصلاح قوانین و سیاست های متضاد (نظیر قانون تعیین تکلیف چاههای آب فاقد پروانه بهرهبرداری) با هدف ارتقای کارایی بخش آب - شفاف و کارا نمودن قوانین ذیحسابی و ملزم نمودن متولیان دولتی و خصوصی بخش آب به پاسخ گویی در مقابل عملکرد خود - وضع قوانین جدید برای تسهیل و جذب مشارکت بخش خصوصی در ایجاد ظرفیت های جدید و نوین آبی منابع بخشی جهرمی ، آ."