چکیده:
مقاله حاضر به مطالعه نقش فرهنگ سیاسی بر شکلگیری و تکوین جریانهای تکفیری و سلفی در خاورمیانه، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است. متغیرهای مطرح شده در این پژوهش عبارت است از: فرهنگ سیاسی سنتی، تبعی و شکلگیری و تکوین جریان سلفی و تکفیری میباشد. تبیین نقش فرهنگ سیاسی بر شکلگیری و تکوین جریانهای تکفیری و سلفی درخاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه؛ تبیین مولفههای فرهنگ سیاسی در جوامع خاورمیانه؛ تبیین صورتبندی و ساختار اجتماعی و فرهنگی جوامع عراق و سوریه؛ تبیین خاستگاه اجتماعی پیدایش داعش؛ از اهداف این تحقیق میباشد. چارچوب نظری تحقیق برمبنای مطالعه و بررسی مفاهیم همچون فرهنگ سیاسی، فرهنگ سیاسی خاورمیانه و اندیشههای جریان تکفیری و سلفی، تعریف گردید. مطالعه موردی در این تحقیق روی جریانات تکفیری و سلفی در عراق و سوریه صورت گرفته است. بازه زمانی تحقیق مربوط به پس از اشغال عراق و سرنگونی رژیم صدام حسین در سال 2003 تا به حال و تحولات سیاسی و اجتماعی سوریه، پس از مرگ حافظ اسد در سال 2000 و روی کار آمدن بشار اسد در نظر گرفته شده است
This study aims to investigate the role of political culture on the formation and development of Takfiri and Salafi currents in the Middle East as the case study of Iraq and Syria. Variables in this study include: the traditional political culture and formation and developments of Takfiri and Salafi currents. The explanation of the role of political culture on the formation of Takfiri and Salafi currents in Middle East, particularly in Iraq and Syria communities; the explanation of the components of the political culture in Middle East; the explanation of the social structure of Iraq and Syria; and an explanation of the emergence of ISIL social origin are among the purposes of the study. Theoretical framework based on research study of the concepts such as political culture, political culture in the Middle East and the ideas of Takfiri and Salafi. The timing of the research related to the period after the occupation of Iraq and toppling Saddam Hussein’s regime in 2003 up to now, and social and political developments in Syria, after the death of Hafez al-Assad in 2000 and the coming to power of Bashar al-Assad.
خلاصه ماشینی:
"شیعیان را رافضی، مشرک و مرتد و کشتن آنها را واجب میدانند؛ پیامبر اکرم بالاترین مقام را دارد و هر کسی ادعا کند کسی بالاتر از ایشان و ائمه است مستوجب مجازات است، پس شیعیان و صوفیان که بعضا بزرگان خود را همپا یا بالاتر از آنان قرار میدهند از این گروه محسوب میشوند؛ از نگاه داعش غربزدگی با هر تنوعیکه باشد و گرایشهای ملیگرایی، وطنپرستی، کمونیستی و بعثی، کفرآشکار و موجب نقض اسلام و خروج از دین است و هر کس و حزبی که به دنبال این موارد باشد همگی مرتد هستند؛ هر کسی به اشغالگران به هر عنوان کمکی کند خونش مباح است؛ جهاد از زمان سقوط اندلس بر همه واجب عینی است و نهی جهاد بعد از نهی خدا بزرگترین گناه است؛ در هر سرزمینی احکام اسلام اجرا نشود سرزمین کفر است و کشتن آنها از کشتن صلیبیون واجبتر است؛ گروههای اهل کتاب و صائبین اهل ذمه شمرده نمیشوند و برای زندگی در قلمرو دولت اسلامی باید پیمان جدیدی با آن داشته باشند؛ آزادی اسیران خود از طریق جنگ واجب است(غفاری هشجین و دیگری، 1393: 102-100).
میتوان گفت که پیدایش جریانها و جنبشهای از جمله جریانهای تکفیری و سلفی در جوامع عراق و سوریه، غیر از اینکه مبتنی بر مبانی نظریاش که بازگشت به سلف و بنیادش و زدودن انحراف از دین اسلام باشد، مبتنی بر مولفههای فرهنگی سیاسی نظام عشیرهای قالب ساختار اجتماعی غیرهمگون این جوامع است."