چکیده:
هدف اصلی این مقاله، مطالعه جامعه شناختی روابط خارج از عرف در میان گروهی از دختران است. از آن جایی که در جامعه ایران، رابطه جنسی فقط در قالب زوجیت مشروع شمرده میشود، این مقاله کوشیده است تا انگیزه دختران از برقراري روابط غیرمتعارف، نگرش آنها نسبت به این گونه روابط، پیامدهاي روابط غیرمتعارف و عواملی که به زعم دختران مورد مطالعه در بروز این پدیده موثر است را درك کند. روش شناسی پژوهش، کیفی است . دادههاي پژوهش حاضر با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه منتظم، گردآوري
شده است. همچنین براساس نمونه گیري گلوله برفی و با استفاده از معیار اشباع نظري، بیست و یک نفر از دخترانی که روابط غیرمتعارف را تجربه کرده بودند و در شهر تهران زندگی میکردند، در این مطالعه شرکت کردند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش نظریه زمینه اي استفاده شده است . یافته هاي به دست آمده با استفاده از روش نظریه زمینه اي شامل مقولات عمده و یک مقوله هسته با عنوان " بازاندیشی در تعاملات جنسی " می باشد . این مطالعه نشان میدهد که بخشی از دختران مورد مطالعه، در مورد روابط بین
دو جنس بازنگري کردهاند و برخلاف آموزه هاي اجتماعی، مذهبی و فرهنگی، روابط جنسی که خارج از چارچوب زناشویی صورت میگیرد را مجاز تلقی کرده اند و بخش دیگري از دختران رابطه غیرمتعارف را در ص ورتی درست می دانند که در بستر رابطه عاشقانه معطوف به ازدواج رخ می دهد.بر اساس نتایج پژوهش نیز پیشنهاداتی نظیر ایجاد فضاي مناسب همسرگزینی، غنی سازي محتواي برنامه هاي رسانه هاي داخلی به منظور پیشگیري از تاثیر رسانه هاي بیگانه در تغییر نگرش دختران نسبت به روابط غیرمتعارف ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
"شکل ١- مدل پژوهش /نظریه زمینه ای درک روابط آزاد جنسی دختران به مثابه "بازاندیشی در تعاملات جنسی " شرایط علی : -فشار هنجاری گروه دوستان - خود مرجعی -غوطه وری در عشق -تابوزدایی از بدن - لذت گرایی شرایط مداخله گر: شرایط زمینه : -تفکیک جنسیتی -رابطه دوستانه -الگوپذیری از طولانی مدت پدیده : برنامه های ماهواره روابط آزاد جنسی - افزایش عاملیت -راهبردهای -اپیدمیک شدن مدیریتی خانواده - دگرگونی -بسترهای محدود معیارهای ازدواج فراغت راهبردها: -هدایت رابطه به سمت ازدواج -رابطه متعهدانه پیامدها بیم و امید درباره آینده/کسب لذت متقابلا/ احساس شکست ٥- بحث و نتیجه گیری با توجه به مقولات عمده، میتوان گفت مقوله «بازاندیشی در تعاملات جنسی » به مثابـه مقوله هسته ، مفهومی است که میتواند تمام مقولات را پوشش داده و نیز جنبه تحلیلـی داشته باشد.
همانطور کـه در چارچوب دیدگاه مبادله نیز گفته شد، افراد براساس پـاداشهـای بـه دسـت آمـده و هزینه های از دست رفته ، یک رابطه را ارزیابی میکنند، این دسته از دختران نیـز کـه بـه دلیل عشق به طرف مقابل خود و تحت تـاثیر تصـویر ایـده آلـی کـه از معشـوق خـود ساخته اند وارد رابطه جنسی شده اند، وقتی که طرف مقابل اقدام به ترک رابطه میکنـد و رابطه به ازدواج ختم نمیشود، خود را شکست خورده تلقی خواهند کرد.
اگرچه ، در جامعه ایران روابط جنسی فقط در قالب زوجیت مشروع میباشد، امـا افـراد مورد مطالعه دستخط ها فرهنگی موجود را مورد بازنگری قرار داده انـد و دسـتخط هـای جدیدی برای خود خلق کرده اند؛ براساس این دستخط های جدیـد، رابطـه آزاد جنسـی میتواند به عنوان راهی برای لذت بردن یا عشق ورزی در نظر گرفته شود."