چکیده:
ویژگی های نظریه مبنایی موجب گسترش استفاده از این روش در مطالعات علوم اجتماعی شده است. رشته علوم سیاسی، متغیرهای پیچیده و چندبعدی مانند سیاست، قدرت سیاسی و دولت را مطالعه میکند. شرایط و عوامل متفاوت حاکم بر متغیرهای مورد مطالعه این رشته در جوامع مختلف ایجاب میکند پژوهشگران این عرصه مجهز به مهارتهای مختلف روششناسی باشند تا بتوانند این پدیدههای غامض را در چارچوب و زمینه خاص خود مطالعه و بررسی نمایند. نظریه مبنایی واجد ویژگیهایی است که میتواند مورد استفاده پژوهشگران علوم سیاسی قرار گیرد. این پژوهش به تبیین روش شناسی نظریه مبنایی میپردازد و کاربردهای آن را در پژوهش های علوم سیاسی می نماید و با بررسی مطالعات نظری انجام شده درباره این روش و بررسی پژوهشهایی که از این استراتژی استفاده کردهاند، تلاش کرده تبیین دقیق و کاربردی از روششناسی نظریه مبنایی ارائه دهد و در این راستا نرم افزار «اطلس تی آی» را معرفی کرده است.
خلاصه ماشینی:
"این پژوهش به تبیین روش شناسی نظریه مبنایی میپردازد و کاربردهای آن را در پژوهش های علوم سیاسـی مـینمایـد و بـا بررسی مطالعات نظری انجام شده دربارة این روش و بررسی پـژوهش هـایی کـه از ایـن استراتژی استفاده کرده اند، تلاش کرده تبیین دقیق و کاربردی از روش شناسی نظریه مبنایی ارائه دهد و در این راستا نرم افزار «اطلس تی آی» را معرفی کرده است .
نوشـتن یادداشت های نظری بخش لاینفک شکل گیری نظریه مبنایی است ؛ زیرا تحلیلگر نمیتواند به آسانی مسیر همه مقوله ها، صفات خاص (مؤلفه ها)، فرضیه ها و پرسش های زاینده را کـه از فرایند تحلیل بیرون میآیند، را در ذهن خود نگه دارد؛ باید نوعی سیستم برای انجام آن وجود داشته باشد.
استراوس و کوربین (١٩٩٢) هفت معیار را برای ارزیابی پژوهش کیفی در نظر گرفته اند کـه پـارکر و رافی (١٩٩٧) این هفت معیار را در چهار معیـار اولیـه گلیسـر و اسـتراوس (١٩٦٧) توزیـع کرده اند: ١) تطبیق : آیا مفاهیم از داده های بررسیشده تولید شده اند؟ ٢) قابلیت فهم : آیا مفاهیم تشخیص داده میشوند و به شکلی نظام مند به هـم مـرتبط میشوند؟ آیا پیوندهای مفهومی وجود دارد و مقوله ها به خوبی تدوین شده اند؟ ٣) قابلیت تعمیم : آیا نظریه به صورتی تولید شده کـه تغییـر شـرایط متفـاوت را در بـر گیرد؟ آیا شرایط کلانی که ممکن است بر پدیده مورد مطالعه اثر بگذارند تشریح شده اند؟ ٤) کنترل : آیا برای پرسش تغییر فرایندی فکری شده است ؟ آیا یافتـه هـای نظـری بـا اهمیت به نظر میرسند؟ (٢٣٤ ."