چکیده:
مبنا و زمینه ساز نگارش این مقاله چالش های اندیشه انسان مدرن در ادراک محیط خود و برداشت او از پدیده ها است. در حقیقت دنیایی که انسان اکنون با آن روبه رو است، رویایی رویی با گوناگونی ها است. این در حالیست که ادراک انسان در هر لحظه نسبت به شناخت صحیح از هستی دستخوش نابسامانی و دگرگونی است. در خصوص مسائل و مباحث مربوط به ادراک و دریافت انسان از هستی، نظریه ها و مکاتب بسیاری در علوم مختلف بحث و بررسی انجام داده اند. مقاله حاضر بررسی مضامین حقیقت و زیبایی از گذرگاه منظر ملاصدرا، در اشعار پروین اعتصامی (1285-1320) و امیلی دیکنسون (1830-1886) است. این مقاله بر آن است تا با مرکز قرار دادن دو مفهوم حقیقت و زیبایی، از دیدگاه این فیلسوف و عارف بزرگ، به شناخت ادراک پروین اعتصامی و جهان بینی او و همچنین امیلی دیکنسون و درک آنها از مضامین زیبایی و حقیقت بر اساس شرح خلاصه ای از دیدگاه ملاصدرا (سده یازدهم هجری قمری)که در ابتدای مقاله ذکر خواهد شد، بپردازد. در حقیقت این مقاله نشان می دهد که علاوه بر تفاوت هایی که در انتخاب شکل و نحوه بیان مضامین در قالب های ادبی این دو شاعر وجود دارد، اما این دو شاعر در اصل معرفت و شناخت خویش از زیبایی و حقیقت به اندیشه و نگرش مشابه نائل می شوند. مقاله ی حاضر با رویکردی دیالکتیکی- انتقادی به مسئله و با در نظر گرفتن چارچوب های خاص به تحلیل و نتیجه گیری می پردازد. در حقیقت این مقاله بر آن است تا با گذری بر مضامین حقیقت و زیبایی از منظر ملاصدرا و باقی فیلسوفان شرق، میان ادبیات ایران و آمریکا به واسطه ی دو شاعر زن، با نام های پروین اعتصامی و امیلی دیکنسون، به نوعی دیدگاه های انسان سازی اسلامی و غربی را ارزیابی و برآورد کند.
خلاصه ماشینی:
در حقیقت این مقاله بر آن است تا با گذری بر مضامین حقیقت و زیبایی از منظر ملاصدرا و باقی فیلسوفان شرق، میان ادبیات ایران و آمریکا به واسطه ی دو شاعر زن، با نام های پروین اعتصامی و امیلی دیکنسون، به نوعی دیدگاه های انسان سازی اسلامی و غربی را ارزیابی و برآورد کند.
دسته بندی و تقسیم بندی های انسان بنا بر مرزهای جغرافیایی آنان، بر ضرورت ایجاد احساس تفاوت و تفارق میان اندیشه و احساس در پیکره واحد ذات انسانی تاثیر گذاشته است، لذا این مقاله بر آن است که با در نظر گرفتن نقطه ای به نسبت متعادل و متوازن در تاریخ اندیشه انسان، زیبایی و حقیقت، در حوزه ی ادبیات تطبیقی به بررسی کیفی در نگرش انسان اسلامی و غربی بپردازد و به دو مقوله حقیقت و زیبایی، با توجه به مرزهای جغرافیایی متفاوت در شکل گیری اندیشه و احساس این دو شاعر پرداخته شود.