چکیده:
مطالعه حاضر با هدف بررسی اهمیت و جایگاه دلبستگی همسال و اضطراب دوره نهفتگی در تدوین مدل پرخاشگری با توجه به نقش ریشه های تحولی در کارکرد خانواده انجام شد. مطالعه حاضر از نوع همبستگی بود که به روش نمونهگیری چندمرحلهای بر روی 330 نفر از دانشآموزان دختر و پسر پایه چهارم و پنجم ابتدایی شهر بیرجند در سال 1393 انجام شد. ابزار گردآوری دادهها شامل پرسشنامه فرزندپروری یانگ، سبک دلبستگی دوره نهفتگی، اضطراب کتل و پرخاشگری بود. نتایج مدلیابی معادلات ساختاری نشان داد مسیر ریشه های تحولی خودگردانی مختل و گوش به زنگ بودن (خانواده گرفتار شده سخت) به طور مستقیم و غیر مستقیم از طریق دلبستگی دوسوگرا به همسال سهم مثبتی در جهت پیش بینی اضطراب داشت و از آن طریق پیش بین کننده پرخاشگری نشان داده شد. مسیر ریشه های تحولی محرویت عاطفی و عملکرد مختل (خانواده رهاشده آشفته) نیز تنها به طور غیر مستقیم از طریق افزایش دلبستگی اجتنابی سهم مثبتی در جهت پیش بینی اضطراب و به طور غیر مستقیم از طریق افزایش اضطراب سهم مثبتی در جهت پیش بینی پرخاشگری نشان داد. افزون بر این در مدل برازش یافته، سهم خانواده های با ریشه های تحولی گرفتار شده سخت نسبت به خانواده های رها شده آشفته در جهت پیش بینی پرخاشگری قوی تر بدست آمد، لذا با توجه به نقش ریشههای تحولی، دلبستگی دوره نهفتگی و اضطراب، میتوان با کنترل عوامل زمینهساز از افزایش پرخاشگری و پیامدهای نامناسب آن در سنین پایین جلوگیری کرد.
خلاصه ماشینی:
نتایج مدل یابی معادلات سـاختاری نشان داد مسیر ریشه های تحولی خودگردانی مختل و گوش بـه زنـگ بـودن (خانواده گرفتار شده سخت ) به طور مستقیم و غیر مستقیم از طریق دلبستگی دوسوگرا به همسال سهم مثبتی در جهت پیش بینی اضـطراب داشـت و از آن طریق پیش بین کنندة پرخاشگری نشـان داده شـد.
اما آنچه در پژوهش حاضر بررسی میشود این اسـت کـه آیـا ریشـه هـای تحـولی طرحـواره هـا بـه طـور مسـتقیم پیش بینی کنندة پرخاشگری است ؟ در حوزة رشد شناختی ، بسیاری از طرحواره ها در سـال هـای اول زندگی شکل میگیرند، به حرکت خود ادامه میدهند و در تجـارب بعـدی زنـدگی کـاملا حضور مییابند ودر چند حوزه قرار داده میشوند؛ حوزة بریدگی و طرد٢، به طور معمـول در خانواده های به وجود میآید که بیعاطفه ، سرد و منزوی هستند.
Young, Kolesko &Weishaar نظام والد-کودک ، درون نظام خانواده واقع شده است (میکولینسر، شیور و بـرگ ١، ٢٠٠٣)، بنابراین ، کارکرد خانواده میتواند انعکاس ریشه های تحولی طرحـواره هـای ناشـی از عملکـرد والدین باشد.
Comparison of the quality of parent- Child Relationship of two Groups of Aggressive and Non Aggressive boy Students: Quarterly journal psychological studies;4(4): 113_129(Text in Persian).
Causal Model of Religious Coping strategy in crisis, The Role of Family functioning and Attachment to God: Quarterly journal psychological studies;11(2): 135_165(Text in Persian).