چکیده:
ائمه هدی علیهم السلام و شاگردان مکتب ایشان و اصحاب
همواره مطمئنترین راهکارها را برای حفظ احادیث از
تحریف های سهوی- که عمدتا در اثر اعتماد به حافظه
و سپس فراموشی بعض یا کلّ فقرات یک حدیث ایجاد
می شود- یا عمدی (مثل وضع و دسّ و تقطیع) ارائه کرده
و آن را اجرایی و عملی ساخته اند.
تثبیت و ترویج فرهنگ کتابت حدیث و پالایش و تصفیه
احادیث ناب از مجعول و موضوع و نشر حدیث توسّط
اصحاب از طریق استنساخ و سپس سماع و قرائت، پرهیز
دادن مردم از هرگونه ارتباط با غالیان- که شیوهی عمدهی آنها
در محقّ جلوه دادن اعمال و گفتارشان، نسبت دادن احادیث
مجعول به امامان معصوم علیهم السلام بود -ومعرفی عمومی آنها
به مردم، از راهکارهای اصلی و آسیب شناسی های اهل
بیت علیهم السلام و اصحاب در زمینهی حفظ میراث حدیث شیعه است.
خلاصه ماشینی:
مرحوم نجاشی که از بزرگترین و دقیق ترین فهرست نگاران شیعه است و کتاب او در این زمینه فرید و وحید است، در ترجمة «عبیدالله بن علی الحلبی» چنین مینویسد: و کان عبیدالله کبیرهم و وجههم و صنف الکتاب المنسوب الیه و عرضه علی أبی عبدالله7 و صححه؛ قال عند قرائته «أتری لهؤلاء مثل هذا؟»<FootNote No="292" Text=" رجال النجاشی، رقم 612، ص 231.
ائمه: گاه یک کتاب و گاه یک حدیث را تأیید و یا رد می کردند: الف: احمد بن أبی خلف: قال کنت مریضا فدخل علی ابوجعفر7 یعودنی فی مرضی فإذا عند رأسی کتاب «یوم و لیلة» فجعل یتصفحه ورقه ورقه حتی أتی علیه من أوله إلی آخره و جعل یقول: رحم الله یونس، رحم الله یونس، رحم الله یونس<FootNote No="296" Text=" رجال الکشی، ص 484.
• مرحوم نجاشی در ترجمه «أبو طالب الأنباری» (عبیدالله بن أبیزید)، معتقد است که وی با آنکه قسمتی از عمر خود را در مذهب وقف گذرانده است، لکن ثقه در حدیث است؛ در عین حال مورد نفی و جفا و طرد اصحاب بوده است؛ صرفا به این خاطر که روات بغداد او را متهم و رمی به غلو و ارتفاع در مذهب کردهاند؛ البته ایشان بغدادیون را در این اندیشه خطاکار میداند.