فقه و انسان کامل (قسمت چهارم و آخر) مقاله

خلاصه ماشینی:

6ـ غزالی در توضیح نظریۀ خود در بخش عبادات، اجزاء واجب نماز را از کمال اخروی بی‌بهره دانسته و مستحباتی چون «حضور قلب» را فقط ثمربخش و نجات‌دهنده معرفی کرده است، در حالی که سنگینی بار «سفر الی الله» بر دوش «فرائض و واجبات» است که برای اثبات این حرف به دو نمونه از سخنان امیرالمؤمنین علیه السلام اشاره می‌کنیم: الفرائض الفرائض ادوها إلی الله تؤدکم إلی الجنة. فصل دوم: بررسی چند نمونه خلاصه سخن در بررسی جایگاه فقه در نظریه انسان کامل این شد که احکام شریعت یا مستقیم و یا از این ناحیه که دنیا مزرعة آخرت است در کمال انسانی تأثیر دارد و همچنین گفته شد که اکثر قریب به اتفاق شریعت از نوع نخست است که مستقیما برای استقرار ایمان و سجایای اخلاقی تشریع شده‌است و تنظیم نظام دنیوی، فلسفه تبعی آنهاست. 9 چکیدۀ سخن با بررسی تعریف غزالی و علامه حلی از فقه و بررسی دو نمونه که بیشتر به عنوان شاهد بر نظریۀ نخست مطرح می‌شدند، ثابت کردیم که شریعت و قوانین رفتاری استخوان‌بندی امور تربیتی هستند و بیشتر احکام فقهی مستقیما به ایمان و اخلاق و تهذیب نفس مربوط می‌شوند و هر کس اوامر و نواهی شرع مقدس را اطاعت کند به مقام انسان کامل می‌رسد، البته پیشتر نیز گفتیم که علوم دینی در پیدایش انگیزه و همچنین تصحیح اعمال نقش منحصری دارند و فضیلت مهم علم همین است و اشاره شد که مواعظ اخلاقی و بخشی از معارف توحیدی به تنهایی برای پدید آوردن ملکه و سجایای اخلاقی و کمال کافی نیستند و بر اساس مصطلح اهل منطق، شریعت، مقتضی و علم کلام و اخلاق، معد و گاه شرط تأثیر آن در سعادت انسان است.

کلید واژه های ماشینی:

فقه ، اخلاق ، انسان ، اسلام ، فقه و انسان کامل ، ایمان ، آخرت ، احکام ، غزالی ، حدیث