چکیده:
پتانسیل های طبیعی بالفعل و بالقوه هر ناحیه و منطقه جغرافیایی به عوامل و عناصر اقلیمی وابسته است. و باتوجه به پارامترهای سازنده دستگاه اقلیم ، قابل فرموله شدن می باشد واز طریق آن فرمول می توان مناطق دارای اقلیم مشابه را شناسایی کرد. این مقاله روش طبقه بندی اقلیمی (بیو کلیماتیک) ریواس مارتینز را که به طور وسیع در نواحی ساحلی و فلات های مدیترانه ای اقیانوس اطلس مورد استفاده قرار گرفته است، شرح می دهد و برای استان گیلان و خراسان (ناحیه ساحلی و قاره ای یا بری ) به عنوان نمونه طبقه بندی و تهیه نقشه اقلیمی (بیو کلیمایی ) ارائه شده است . جهت انجام کار از آمار 15 ایستگاه گیلان و 13 ایستگاه خراسان و از پارامترهای میانگین حداکثر دمای گرم ترین ماه سال، میانگین حداقل دمای سردترین ماه سال، دمای متوسط ماهانه، میانگین دمای حداکثر سردترین ماه سال و مجموع دمای ماهانه استفاده شد و شاخص های بیوکلیمایی قاره ای–اقیانوسی، شاخص بیوکلیمای دمایی، شاخص بیوکلیمای آمبروترمیک محاسبه گردید . نقشه اقلیمی با شاخص بیوکلیمایی آمبروترمیک ترسیم شد و این
کار می تواند با توجه به محاسبات برای تمام شاخص ها انجام گردد . و نهایتا برای مقایسه ودقت روش با روش اقلیمی آمبرژه ،گوسن ،دمارتن و کوپن مورد بررسی ومقایسه قرار گرفت .
نتیجه مطالعه نشان داد روش ریواس مارتینز در شرایط نزدیکی با روش گوسن قراردارد و به طور واقعی تر
می تواند اقالیم (بیو کلیماها) را جدا سازی نماید . پیشنهاد می شود این روش با توجه به وسعت سواحل جنوب و شمال ایران و توده قاره ای فلات ایران به عنوان یک روش اقلیمی (بیوکلیمایی) مورد مطالعه سراسری و طبقه بندی با یک دوره آماری بلند مدت قرارگیرد تا با توجه به توان های اقلیمی و محیطی در ایران، ابزاری مناسب برای اهداف برنامه های اجرایی، مورد استفاده قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله روش طبقه بندی اقلیمی (بیو کلیماتیک ) ریواس مارتینز را که به طور وسیع در نواحی ساحلی و فلات های مدیترانه ای اقیانوس اطلس مورد استفاده قرار گرفته است ، شرح می دهد و برای استان گیلان و خراسان (ناحیه ساحلی و قاره ای یا بری ) به عنوان نمونه طبقه بندی و تهیه نقشه اقلیمی (بیو کلیمایی ) ارائه شده است .
کلمات کلیدی : طبقه بندی بیوکلیمایی ، طبقه بندی اقلیمی ، ریواس مارتینز، بیوکلیما، اقلیم ایران 1– Rivas Martines / جدول ١- مشخصات و پارامترهای مورد نیاز کمربندهای بیوکلیماتیک روش مارتینز و آمبرژه در گیلان (Tmax= میانگین دمای سردترین ماه Tmin= میانگین دمای گرمترین ماه T= میانگین دمای سالیانه M= میانگین دمای حداکثر سردترین ماه سال P= باران سالانه SUM T= مجموع دمای سالانه ) ردیف ایستگاه طول -ج عرض .
(دور ١٩٩٩- ص ٩٤، باری و چورلی ١٩٩٢- ص ٣٣٦ و کرستوفر سون و هوبز- ص ٢٦٨) با این روش در ایران محمد حسن گنجی در سال ١٩٥٥ میلادی ، دکتر محمد حسین عدل در سال ١٣٣٩ و شفیع جوادی در سال ١٩٦٦ میلادی مبادرت به تهیه نقشه اقلیمی ایران نموده اند و در پاره ای از موارد به صورت پراکنده برای مناطق جغرافیایی توسط دیگر محققان در مقالات متعدد طبقه بندی شده است .
در نقشه بیوکلیماتیک تهیه شده با روش ریواس مارتینز برای استان خراسان ، نواحی بیرجند تا طبس با شرایط فوق العاده خشک ، نواحی گناباد -قائن - نهبندان با شرایط نیمه خشک و بقیه نواحی از تربت حیدریه تا بجنورد با شرایط نیمه خشک طبقه بندی شده است ."