چکیده:
هدف این پژوهش بررسی تاثیر سوگیری ادراک استفادهکنندگان صورتهای مالی بر ارزیابی تصمیمات حسابرس میباشد. در این پژوهش، نمونهای از حسابرسان و استفادهکنندگان صورتهای مالی شامل دانشجویان حسابداری، سرمایهگذاران و اعتباردهندگان (مدیران و کارشناسان بخش اعتبارات بانکها)ی ایران در بازه زمانی 1392-1393 مورد پرسش قرار گرفته و ارزیابی آنها از تصمیمات حسابرسان در شرایط متفاوت آزمون شد. این تحقیق از نوع نیمهتجربی و روش آن علّی- مقایسهای است. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه، و برای آزمون فرضیهها از آزمون t دو نمونة مستقل و ویکرامر استفاده شده است. تعداد اعضای جامعه نامحدود و تعداد نمونه 300 نفر به روش نمونهگیری در دسترس، و تعداد پاسخهای کامل دریافت شده که قابل استفاده در تجزیه و تحلیلهای تحقیق باشد، 149 مورد است. نتایج نشان میدهد که همه گروههای آزمون اعم از حسابرسان و غیرحسابرسان در ارزیابی تصمیمات حسابرسان دچار سوگیری ادراک هستند و اخبار مثبت (خوشایند) و منفی (ناخوشایند) مربوط به وقایع پس از تاریخ گزارش حسابرسی، بر ارزیابی و قضاوت آنان نسبت به تصمیمات حسابرس تاثیر دارد.
With the evolving new information about the events happening after the date of audit reports, some people unfairly change their judgment about the auditor’s decisions. It is called hindsight bias; the influences of the outcomes on the previously made decisions. This paper examines the hindsight bias of the users of audit reports in Iran. Data were collected through a two-step standard questionnaire during 2015. A number of 300 of auditors and non-auditors (including accounting students, investors, bankers…) from an unlimited society entered the study as the research available sample, from which just only 149 participants completed the research process. T-Test and Cramer's V Coefficient tools are applied in analyzing the research hypotheses. The study concludes that not only non-auditors but also the auditors (as professional audiences of audit reports) who are engaged in evaluating and judging the audit reports have shown hindsight bias. That is, all good (positive) and bad (negative) news about the outcome of auditors’ reports influences the judgment of the audit reports’ users.
خلاصه ماشینی:
"آیا همۀ گروه های استفاده کننده از گزارشات حسابرسی میتوانند به یک اندازه ، شرایط زمانی و مکانی حسابرسی را درک کرده و بدون در نظر گرفتن نتایج و رویدادهای بعد از گزارش حسابرسی در مورد دقت و صلابت گزارش حسابرسی قضاوت کنند؟ تأثیر سوگیری ادراک بر ارزیابی تصمیمات حسابرس توسط مخاطبان مختلف گزارشات حسابرسی چگونه است ؟ مسئلۀ دوم این تحقیق ، بررسی میزان اهمیت فاکتورهای مؤثر بر تصمیمات حسابرس برای استفاده کنندگان از گزارشات حسابرسی در شرایط مختلف است .
با این آزمون ها در پی کشف این مسئله هستیم که آیا قضاوت مخاطبان و استفاده کنندگان از گزارشات حسابرسی در مورد فاکتورهای قضاوتی حسابرسان نیز ممکن است متأثر از سوگیری ادراکشان باشد؟ با این وصف فرضیۀ اصلی دوم و فرضیات فرعی متجزی از آن به شرح زیر تدوین میگردد: فرضیۀ دوم : ارزیابی مخاطبان گزارشات حسابرسی از میزان اهمیت و ارتباط فاکتورهای قضاوتی مؤثر یا محتمل التأثیر بر تصمیمات حسابرس در حالت های مختلف تفاوت دارد.
به بیان ساده تر، هر چند گروه های مختلف (برای مثال حسابرسان در مقایسه با سایر گروه های استفاده کننده )، زمانی که در شرایط عدم اطمینان قرار دارند، براساس دانش و تجربۀ شخصی و یا تخصصی خویش ، ارزیابیهای متفاوتی را از تصمیمات حسابرس به عمل میآورند، اما به محض دریافت نتیجۀ یک تصمیم ، و شنیدن اخبار بعدی و روشن شدن خوشایند یا بدآیند بودن نتایج تصمیمات حسابرس ، دچار سوگیری ادراک میشوند و قضاوتشان در مورد تصمیمات حسابرس را تحت تأثیر این اخبار مثبت و یا منفی تغییر میدهند."