چکیده:
مردم سالاری اسلامی، نظام سیاسی مطلوب در فلسفه سیاسی مقام معظم رهبری است. ایشان با رویکردهای مختلفی از جمله فقه سیاسی، کلام سیاسی و فلسفه سیاسی، این نظریه را مطرح کرده است. در این مقاله، با روشی تحلیلی، به تبیین این نظریه با رویکرد فلسفه سیاسی می پردازیم. هدف این نوشتار تبیین یکی از مهم ترین موضوعات فلسفه سیاسی توسط موثرترین متفکر اسلامی در دوره و زمانی است که جامعه اسلامی به شدت نیازمند به آن است. نظریه مردم سالاری اسلامی، با توجه به مبانی برگرفته از شرع مقدس اسلام، همچون توحید در خالقیت و مالکیت و علم بی پایان الهی، اداره امور جامعه و حکومت را در عصر غیبت، امری الهی می داند که مردم یکی از پایه های اعمال مشروعیت آن هستند و شاخصه هایی همچون توجه به تربیت دینی و اخلاقی، خدمت رسانی، پاسخ گویی و توجه به رضایت مردم، دارد. امتیاز مردم سالاری اسلامی که طی سه دهه کارایی خودش را نشان داده است، این است که ضمن برخورداری از رای مردم، وجود ضوابطی همچون علم، عدالت و تدبیر را برای مشروعیت حکومت و تامین سعادت بشری، شرط می داند.
خلاصه ماشینی:
نظریه مردم سالاری اسلامی، با توجه به مبانی برگرفته از شرع مقدس اسلام، همچون توحید در خالقیت و مالکیت و علم بی پایان الهی، اداره امور جامعه و حکومت را در عصر غیبت، امری الهی می داند که مردم یکی از پایه های اعمال مشروعیت آن هستند و شاخصه هایی همچون توجه به تربیت دینی و اخلاقی، خدمت رسانی، پاسخ گویی و توجه به رضایت مردم، دارد.
در تحلیل این مهم، باید اشاره کرد که در فلسفه سیاسی مقام معظم رهبری، مردم سالاری دینی، حکومت حق است و یک حکومت اگر حق باشد، تمام کسانی که در تشکیل و حفظ آن سهیم و در خدمت آن هستند، در راستای خواست خداوند و اسلام قدم برمی دارند و اجر آنها نزد خداوند است؛ چراکه هدف نهایی یک حکومت حق، هدایت و سعادت بشر است؛ یعنی همان امری که همه انبیای الهی به دنبال آن بودند؛ ازاین رو، همه کسانی که در تشکیل و حفظ چنین حکومتی در خدمت آن باشند، در زمره ادامه دهندگان راه انبیا قلمداد می شوند.
اما با توجه به این مهم، سؤالات اساسی و بنیادی مطرح است؛ از جمله اینکه در یک حکومت، واضع قانون چه کسی است و بعد از وضع قانون، اجرای قانون و زمامداری جامعه باید در دست چه کسی باشد؟ به عبارت دیگر، فلسفه سیاسی که در پی کشف حقیقت در حوزه سیاست است، چه پاسخی در این زمینه دارد و حق قانون گذاری و حاکمیت را در یک حکومت از آن چه کسی می داند؟ چه قانونی، مشروع است و مشروعیت کدام حاکم مورد قبول است؟ در این بخش از مقاله در پی آن هستیم تا دیدگاه مقام معظم رهبری را در این باره تبیین کنیم و به این سه سؤال پاسخ دهیم: 1.