چکیده:
جهانی شدن فرایندی اجتناب ناپذیر است که از قرن نوزدهم شروع شده است و امروزه از بحث انگیزترین مسائل روز جهانی به شمار می رود؛ پدیده ای که در تصمیم گیری ها و فعالیت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی انسان ها نقش تعیین کننده ای داشته و مرزهای جغرافیایی را به حداقل ممکن کاهش داده است. این فرایند در طول مسیر، ابتدا در بعد اقتصادی خود موفق بود و به تدریج، به سایر ابعاد گسترش یافته است. در این میان، عده ای معتقدند: جهانی شدن موجب نابودی هویت فرهنگی و فرهنگ های بومی شده است و عده ای دیگر این نظر را رد می کنند و اعلام می دارند که جهانی شدن، خود موجب حفظ و تقویت فرهنگ می شود. این مقاله با هدف بررسی و تحلیل فرایند جهانی شدن، فرهنگ و تاثیر آن بر هویت فرهنگی و آموزش و پرورش، در شش مسئله فرهنگی تدوین یافته است: ویژگی های جهانی شدن؛ جهانی شدن و ظهور هویت های گوناگون؛ بحران هویت فرهنگی و آسیب های ناشی از آن؛ تهدیدها و فرصت های عام جهانی شدن فرهنگ؛ دیدگاه های موافقان و مخالفان جهانی شدن آموزش و پرورش؛ فرصت ها و تهدیدهای جهانی شدن آموزش و پرورش.
خلاصه ماشینی:
در این میان، عده ای معتقدند: جهانی شدن موجب نابودی هویت فرهنگی و فرهنگ های بومی شده است و عده ای دیگر این نظر را رد می کنند و اعلام می دارند که جهانی شدن، خود موجب حفظ و تقویت فرهنگ می شود.
به تعبیر واترز و رابرتسون، جهانی شدن موجب یک زلزله در جغرافیای سیاسی شده که تمام ساختارهای کلان فرهنگی و اجتماعی در جهان را تحت الشعاع خود قرار داده و موجب گردیده است تا در بسیاری از موارد، مرزهای سنتی آموزش و فناوری ها از بین برود و نیازمند آن است که دوباره تعریف شود.
در این مقاله، با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، تازه ترین دیدگاه های صاحب نظران و اندیشمندان در خصوص چالش های هویت فرهنگی در آموزش و پرورش در عصر جهانی شدن فرهنگ ها به عنوان پرسش اصلی پژوهش بررسی و تحلیل خواهد شد.
جهانی شدن منجر به دگرگونی فرایند دستیابی به دانش شده که از نظام های تعلیم و تربیت رسمی فاصله گرفته است و عواقب جدی بالقوه ای برای جامعه پذیری جوانان و نوجوانان در پی دارد.
در همین زمینه، مهاجرت به کشورهای دیگر زیاد می شود و این پدیده هرچند موجب شناخت بیشتر سایر فرهنگ ها و آشنایی بیشتر با آنها می شود، ولی چالشی را به عنوان «آموزش و مدارس و کلاس های چندفرهنگی» ایجاد می کند که می تواند مشکلاتی برای آموزش و پرورش ایجاد نماید (تیموری، 1392، ص 135).