چکیده:
در سال های اخیر از نظرگاه های مختلف به بحث اسلام و دموکراسی توجه شده است ، ولی پرداختن به این بحث به دلایل گوناگون هم چنان لازم و مفید است . هدف از این مقاله بازیابی محدودیت ها وامکاناتی است که ایده دموکراسی دررابطه با حکومت اسلامی در خود دارد. در اینجا با بهره گیری از دو رهیافت روش شناسانه وهستیشناسانه ودو مدل دموکراسی پلورالیستی رابرت دال ودموکراسی گفتگویی هابرماس به بررسی قابلیت های انطباق وانشقاق ایده ی دموکراسی با حکومت اسلامی پرداختیم .
خلاصه ماشینی:
"در این پـژوهش فـرض ما بر این است که دموکراسی نظریه حکومت اسلامی را با محدودیت هـاو چـالش هـایی در خصوص مبنای مشروعیت مردمی، انسان محوری، برابری انسان ها در سطح اجتمـاع ، عرفـی شدن سیاست ، محدود شدن دیـن بـه حـوزه اخـلاق و امـور فـردی و امکانـاتی نظیـر تعیـین راه های دفاع از حق حاکمیت مردم در برابر حاکمان ، رضایت مردم و حق انتخاب حاکمان و تحدید اختیارات حکومتی «بر مبنای اصل تفکیک قوا» از سوی مردم مواجه می نماید.
بـه همـین جهـت رابـرت دال معتقـد اسـت کـه شـکل گیـری اکثریت اصولا ناممکن است و هیچ گاه اکثریتی شکل نخواهد گرفت که بر اقلیـت اسـتبداد بورزد، بلکه همواره اقلیت های دارای قدرت با یکـدیگر رقابـت مـی کننـد، بـا ایـن نگـاه بـه دولت و جامعه ،دموکراسی چیزی جز تعدد گروه هـای قـدرت و احتمـال دسـت بـه دسـت شدن قدرت سیاسی میان آن ها نیست .
١) مؤلفه های دموکراتیک در اندیشه امام خمینی (س ) در اندیشه سیاسی امام خمینی (س )چه در قلمرو نظری و چه در سیره عملی ایشـان و بـا مطالعه آثاری همچون ولایت فقیه ، صـحیفه امـام ، وصـیت نامـه و قـانون اساسـی جمهـوری اسلامی که برگرفته از نظریه سیاسی امام است می توان عناصرو اصـول اساسـی دموکراسـی همچون رأی مردم ، آزادی، عدالت ، مشارکت ، برابری، قانون گرائـی و...
ایشـان همچنین آزادی احزاب و انجمن هاو اقلیت هـا در جمهـوری اسـلامی را نیـز بـه شـرط عـدم نقض احکام اسلام و قانون اساسی میپذیرد ومی گوید: «قانون اساسی مامی گوید که همه احزاب ، همه جمعیت ها، اقلیت های مذهبی و انجمن های اسلامی و انجمـن هـای دیگـر همـه آزاد هستند، فقط گفته اند که شرطش این است که شما نقـض ملیـت مـا را نکنیـد،..."