چکیده:
در روزگار کنونی براثر پیچیدگی روابط انسانی، سازمان که عبارت کوتاه شده شرکت¬ها، کارخانه¬ها، وزارتخانه¬ها و دانشگاه¬ها و... است نقش کلیدی در نوع روابط و بالتبع در نوع شکلگیری شخصیت انسان دارد. شناخت قیود و عوارض ذاتی تاثیرگذار در ماهیت سازمان چشم¬انداز روشنی را برای برنامهریزی و بهرهگیری از توانمندیهای سازمان ایجاد می¬کند. از آنجا که سازمان بر اساس هر مکتب فکری تعریفی خاص را ایجاب می¬کند، در این پژوهش به شناخت قیود تعریف سازمان از نگاه قرآن پرداخته شده است. برای این منظور از آیات ناظر به سازمان الهی نظامیافته¬ و برخی روایات توضیح¬دهنده استفاده شده است. با توجه به رویکرد قرآن به انسان و روابطش، تعریف سازمان از این منظر با دیگر مکاتب تفاوت ماهوی دارد که در ضمن تبیین قیود آن بر اساس آیات به آن اشاره شده است. در این رویکرد کارکنان، رهبر سازمان و فضای مورد نیاز شکل¬گیری سازمان الهی لزوما دارای قیودی از جمله ایمان است و وجود فضایی با ساختار معنویت قدسی ضروری دانسته شده است.
خلاصه ماشینی:
پـژوهش حاضر پس از مطالعه منابع دین شناخت و با تمرکز بر موضـوع سـازمان و بازشناسـی عوامـل مؤثر در مفهوم آن ، به منظور تبیین مفهومی سازمان با رویکرد دینی تنظیم میگردد تا نشـان دهد دین فطری که عهده دار تنظیم رفتار انسان با هدف تعالی معنوی اسـت ، چـه دیـدگاهی درباره سازمان و عوامل کلیدی آن دارد؛ بنابراین ، پرسش این پژوهش ناظر به چیستی مفهوم سازمان و شناسایی قیود ذاتی آن در نگاه اسلام است که بعد از بررسی و تحلیل ادله قرآنی و روایی و برخی منابع اسلامی، مفهومی متفاوت با تعاریف موجود را به دست میدهد.
بحث از سازمان به مطالعه این موضوع میپردازد که ماهیت سازمان چیست ؟ چه عواملی در کارآمدی آنها مـؤثر اسـت ؟ و از نگاه دینی میتوان این پرسش را داشت که با وجود گستردگی حضور افراد در این مراکـز از یک سو و ضرورت هدایت انسان از طرف خدای متعـال از سـوی دیگـر آیـا خـدا بـه مقولـه سازمان و نوع تعامل و کارکرد آن توجه داشته است ؟ در علم مدیریت و جامعه شناسی، سال ها توجه دانشمندان به چیستی سازمان و چگـونگی کارآمد کردن آن معطوف بوده است ، این امر باعث شده است که برای سازمان تعاریف متعدد و نظریه های گوناگونی ارائه شود تا شناخت جامع و واقع بینانه ای از آن به دست آید.