چکیده:
مقاله «ربا» (usury)از جمله مقالات دائرة المعارف قرآن لایدن است که آقای مسعود العالم چوذری آن را نگاشته است. نویسنده با مراجعه به آیات قرآن کریم سعی کرده است تا حدودی دیدگاه قرآن کریم را درباره «ربا» به دست آورد و بر این باور است که «ربا» هم از جهت اقتصادی و هم از جهت اجتماعی و اخلاقی مورد توجه خاص شارع مقدس اسلام بوده است؛ لذا تحریم آن در قرآن کریم همراه با تهدیدهای مکرر و شدید بیان شده است. در این نوشتار سعی شده است ضمن توجه به نکات قوت مقاله، به کاستیهای آن اشاره شود و به آسیبشناسی موضوع «ربا» در قرآن کریم بپردازد؛ چرا که ربا و ربا خواری از منظر قرآن کریم موجب ظلم، خوردن مال به باطل، کفر و ارتداد، بازدارنده رشد و تولید اقتصادی و از همه مهم تر رباخواری به مثابه اعلان جنگ با خدا و رسول اوست.
خلاصه ماشینی:
در ایـن نوشتار سعی شده است ضمن توجه به نکات قوت مقاله ، به کاستیهای آن اشاره شـود و بـه آسیب شناسی موضوع «ربا» در قرآن کریم بپردازد؛ چرا که ربا و ربـا خـواری از منظـر قـرآن کریم موجب ظلم ، خوردن مال به باطل ، کفر و ارتداد، بازدارنده رشـد و تولیـد اقتصـادی و از همه مهم تر رباخواری به مثابه اعلان جنگ با خدا و رسول اوست .
بررسی و نقد مقاله مفهوم شناسی ربا نویسنده به تعریف «ربا» در یک سطر بسنده کرده و به معنای لغوی و کاربردهای قرآنی آن نپرداخته است ، در حالی که «ربا» از پیچیده ترین موضوعات اقتصادی و فقهی اسـت کـه به طور ویژه مورد توجه قرآن کریم بوده است ؛ از این رو، تبیین گسترده مفهومی آن ضروری و لازم مینماید.
بنابراین ، آنچه در بررسی آیات مربوط به ربا در این مدخل آمـده ، میتـوان بـه دو بخـش تقسیم نمود: ١ـ چه آثار زیانباری ممکن است بر اساس ربا و رباخواری در جامعه به وجود آید؟ ٢ـ قرآن کریم چه راه کارهایی در مبارزه با ربا ارائه مینماید؟ ١ـ آسیب شناسی و آثار زیانبار ربا الف ) ربا مصداق بارز ظلم نویسنده گفته است ، اینکه در معامله و هدایا عدالت باید رعایت شود و بر کسی نباید ظلم شود، مستند به آیه ٢٧٩ سوره بقره و یک اصل قرآنی است .