چکیده:
زیبایی حقیقتی قابل ادراک اما تعریف ناپذیر است و گستره آن عالم طبیعت و امور محسوس تا ماورای آن و امور معنوی را فرا می گیرد و با اختصاص دادن بخشی از مطالعات علمی و فلسفی به خود دانش «زیبایی شناسی» را با شاخه ها و مباحث گوناگون پدید آورده است. با سیری در قرآن کریم که خود جلوه گاه زیبایی است، به مفاهیم و نگره های قرآنی زیبایی شناختی پرارجی می توان دست یافت. مقاله حاضر در این راستا پس از بررسی واژگان زیبایی در قرآن، پدیده های زیبایی شناختی و نشانه های زیبایی را در آن دنبال می کند و بر اساس آیات کریمه قرآن اثبات می کند که خداوند سرچشمه همه زیباییهاست و در آفرینش جهان و نعمتهای آن زیبایی را مد نظر داشته است. در شریعت نیز زیبایی امری پسندیده شمرده شده است. در عین حال زیبایی وسیله ای است که خداوند با آن انسانها را می آزماید تا نیک کرداران را برای سرای آخرت گزین کند
خلاصه ماشینی:
"در دعایی از امام باقر (علیه السلام ) است : انـت جمـال الـسماوات و الارض فلـک الحمد و انت زین السماوات و االارض فلک الحمد (مجلـسی ، ٢٥٨/٨٤) ایـن حـدیث نیـز اشاره به برهانی دارد که حد وسط آن جمال است بدین شرح که سراسر جهـان هـستی امکانی از آن جهت که مخلوق خداوند سبحان است زیبا و نیکوست و چـون حمـد در برابر جمال و کار زیباست ، حمد ویژه خداونـد جمیـل جمـال آفـرین اسـت (جـوادی آملی ، ٣٦٠/١) بنابر تعبیری دیگر: بنـده بـه چیـزی کـه در آن زیبـایی و نیکـویی اسـت دسـت نمی یابد مگر آنکه در می یابد آنچه نزد اوست نمونـه ای اسـت کـه آن زیبـایی و کمـال نامتناهی و حسن مرز ناپذیر را حکایت می کند پس خوبی ، زیبایی ، کمال و تابناکی همه از آن اوسـت ؛ زیرا هر آنچـه غیر خداونـد اسـت ، آیت و نشانه اوست و نشان از خود، چیزی ندارد و تنها حکایتگر صاحب نشان است (طباطبایی ، ٣٧١/١).
به طور طبیعی در اسلام که دینی همگام با عقل و فطرت است ، زیبـایی و زیبایی جویی امر مطلوبی شمرده شده است بلکه بـه آن دعـوت شـده و حتـی محـروم ساختن مردم از آن توبیخ گردیده است : « یا بنی آدم خذوا زینتکم عند کل مسجد وکلوا واشربوا ولا تسرفوا إنه لا یحب المسرفین )قل من حرم زینة الله التی أخرج لعباده والطیبات من الرزق قل هی للذین آمنوا فی الحیاة الدنیا خالصة یوم القیامة کذلک نفصل الآیات لقوم یعلمون »٣ در این آیه کریمه خداوند نخست امر می کنـد کـه هنگـام حـضور در مـسجد و عبادت زینت خود را برگیرید که از مـصادیق آن : لبـاس زینتـی و شـانه زدن اسـت ."